Op zaterdag 28 maart is in Woerden het congres School en Armoede. Dit congres wordt georganiseerd door de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO).
Het congres gaat over de vraag wat scholen doen om kinderen die in armoede leven te ondersteunen en optimale ontwikkelingskansen te bieden. VOO meldt dat dit congres interessant kan zijn voor schoolbestuurders en -directeuren, beleidsmakers, leraren en en ouders. Deelname kost 99 euro per persoon. VOO-leden hebben gratis toegang.
Leraren in het basisonderwijs zijn overwegend positief over de manier waarop hun school zich inzet voor kinderen die in armoede leven. Dat blijkt uit onderzoek van DUO Onderwijsonderzoek en Didactief.
De helft van de 700 leerkrachten die aan het onderzoek meewerkten, vindt dat de school voldoende doet voor kinderen die in armoede leven. Een kwart vindt dat de school iets meer en slechts 2 procent dat de school veel meer zou moeten doen. Bijna een kwart van de leerkrachten heeft er geen mening over.
De meest genoemde maatregel die scholen nemen, is het doorverwijzen van ouders met weinig geld naar hulporganisaties. Andere maatregelen zijn het instellen van een potje voor deelname aan bijvoorbeeld schoolreisjes en geen vrijwillige ouderbijdrage vragen aan ouders met weinig geld.
Uit het onderzoek blijkt dat één op de acht scholen geen specifieke maatregelen neemt.
In het decembernummer van magazine Naar School! van VOS/ABB staat een artikel over de wijze waarop openbare scholengemeenschap Winkler Prins in Veendam omgaat met het armoedeprobleem. Deze school zet coaches in om ouders met weinig geld de weg te wijzen naar financiële ondersteuning.
De ministeries van OCW en Sociale Zaken hebben de brochure Omgaan met armoede op scholen gepubliceerd. In deze brochure staan voorbeelden van hoe scholen omgaan met armoede in gezinnen.
Een van de scholen die wordt belicht, is openbare scholengemeenschap Winkler Prins in Veendam. Deze school staat ouders met geldzorgen bij met drie financiële coaches. Dat zijn medewerkers met een financiële achtergrond of die beroepsmatig veel contact hebben met kinderen en hun ouders.
Een van hen is Gerard Blijdenstein. ‘Lange tijd hadden onze mentoren deze taak. Zij
moesten het doen in de hectiek van het docentschap. Vaak wisten ze niet goed de weg in financiënland. Wij wel, vanwege de financiële achtergrond. In 2015 heeft de directie
daarom besloten om de taak bij ons neer te leggen. Zo worden docenten ontzorgd.’
De nieuwe Alliantie Kinderarmoed Nederland stelt zich ten doel dat er in 2030 in ons land geen kinderarmoede meer voorkomt.
De alliantie meldt dat nu in Nederland 378.000 kinderen en jongeren in armoede opgroeien: ‘Dat betekent dat 1 op de 9 kinderen en jongeren zich zorgen maakt of er wel geld is voor eten of schoolspullen, dat ze stress voelen bij hun ouders, zelf gespannen zijn en zich moeilijker kunnen concentreren op school.’
Daarnaast is er volgens de alliantie ‘een reëel risico op sociale uitsluiting, omdat ze om financiële redenen niet of onvoldoende kunnen deelnemen aan activiteiten binnen en buiten school’. Ook ziet de alliantie dat kinderen uit arme gezinnen op latere leeftijd als gevolg van de armoede die ze nu ervaren gezondheidsrisico’s lopen.
Er is volgens de Alliantie Kinderarmoede meer nodig dan de 85 miljoen euro extra die het kabinet structureel beschikbaar stelt aan de gemeenten om kinderarmoede tegen te gaan. ‘We willen dat kinderen de regie op hun eigen leven terugkrijgen’, aldus de alliantie.
Relatief weinig kinderen uit arme gezinnen zitten op havo of vwo. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de situatie in Den Haag.
In Den Haag volgt 21 procent van de kinderen van 12 tot 18 jaar uit gezinnen met risico op armoede onderwijs op havo/vwo-niveau, tegen 39 procent van de kinderen uit andere gezinnen. Van de kinderen met risico op armoede zit 36 procent op het vmbo, bij gezinnen zonder laag inkomen is dat 24 procent.
In 2014 groeiden bijna 21.000 kinderen in Den Haag op in een huishouden met een laag inkomen. In de Schilderswijk, Moerwijk en het Transvaalkwartier waren relatief veel arme gezinnen. In deze wijken had meer dan 30 procent van de huishoudens met minderjarige kinderen in 2014 een laag inkomen. In de wijken Westbroekpark en Duttendel en in de Vogelwijk was dat minder dan 4 procent.
Het aantal aanvragen voor hulp aan kinderen die in Nederland opgroeien in armoede is het afgelopen jaar fors toegenomen. Het gaat onder meer om het betalen van een schoolreisje.
De Volkskrant maakte een rondgang bij organisaties die hulp bieden aan gezinnen met weinig geld. Het blijkt dat er gemiddeld in elke klas twee kinderen zitten uit een gezin dat van een minimuminkomen moet rondkomen. De Stichting Leergeld is een van de particuliere organisaties die met giften en sponsorgelden de kosten van activiteiten of middelen voor schoolgaande kinderen in armoede financieren.
Het aantal aanvragen bij deze stichting neemt sterk toe. De afdeling in Amersfoort kreeg er vorig jaar 870, terwijl het er in 2012 nog 399 waren. De toename heeft te maken met de groei van het aantal ‘nieuwe armen’, zoals mensen die door de economische crisis hun baan hebben verloren en zzp’ers met weinig betaalde opdrachten.
Arme gezinnen worden bovendien geconfronteerd met stijgende kosten, zegt directeur Gaby van den Biggelaar van de Stichting Leergeld. ‘Ouderbijdragen en contributies gaan omhoog. Het onderwijs gaat ervan uit dat alle ouders van leerlingen zich een laptop of iPad kunnen veroorloven.’
Van den Biggelaar wijst ook op de trend dat schoolreisjes naar steeds verder gelegen oorden gaan en daardoor duurder worden. Magazine School! heeft daar onlangs aandacht aan besteed met het artikel Mag het een onsje minder zijn?.