De Inspectie van het Onderwijs heeft de centrale examens van 354 vmbo-leerlingen van twee scholen in Maastricht ongeldig verklaard. De maatregel volgt op ‘onverantwoord handelen’ van het bevoegd gezag van de twee scholen, meldt onderwijsminister Arie Slob aan de Tweede Kamer.  Het gaat om het Sint-Maartenscollege en het Porta Mosana College, die onder de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO) vallen.

Het onverantwoord handelen dat Slob noemt, kwam aan het licht via een klokkenluidende docent. Die meldde dat een leerling die voor een bepaald vak het grootste gedeelte van het schoolexamen niet had afgerond, aan het centraal examen in dat vak had deelgenomen. Er was een cijfer voor het schoolexamen geregistreerd, hoewel de leerling maar een beperkt onderdeel daarvan had gemaakt.

Bovendien bleek deze leerling voor andere schoolexamens de cijfers 1 en 1,1 te hebben behaald. Dat had de school moeten melden bij de inspectie, omdat dit kon wijzen op onregelmatigheden, maar de inspectie heeft volgens de minister hierover geen enkele melding ontvangen.

Incorrect en incompleet

Nader onderzoek van de inspectie bracht aan het licht, zo schrijf Slob aan de Tweede Kamer, dat de onregelmatigheden rond de ene leerling mogelijk alle vmbo’ers betrof. De inspectie vroeg de scholen om meer informatie. Toen die door de scholen werd toegestuurd, bleek die aanvullende informatie ‘incorrect en incompleet’, aldus Slob.

Uit het onderzoek van de inspectie komt volgens de minister ‘in elk geval naar voren dat alle 354 eindexamenkandidaten één of meerdere schoolexamens bij één of meer vakken onvolledig hebben afgerond’. Dit betekent volgens hem dat geen enkele vmbo-eindexamenkandidaat van de twee scholen in Maastricht had mogen deelnemen aan de centrale examens.

Lees de brief van minister Slob

Leerlingen en ouders verbolgen

Het besluit van de inspectie om de examens ongeldig te verklaren, heeft geleid tot verbolgen reacties van de leerlingen en hun ouders. Dat bleek vrijdagavond, toen er in het Maastrichtse congrescentrum MECC een bijeenkomst was waarop de inspectie het besluit toelichtte. Deze bijeenkomst verliep rumoerig en de sfeer was af en toe grimmig.

Interim-directeur Loek de Veen van VMBO Maastricht, waar de twee vmbo-scholen van LVO toe behoren, heeft op de regionale nieuwszender L1 gezegd dat er ‘iets niet goed’ is gegaan in de administratie van de school. ‘Het is geen rommeltje hier, maar we vergeten de regels weleens’, aldus De Veen. Hij voegde daaraan toe dat de leraren heel toegewijd zijn, maar ook ‘onvoldoende bewust van regels en procedures’.

Een woordvoerder van LVO stelt eveneens dat de directe oorzaak van de problemen bij de leraren ligt: ‘Onze docenten hebben hun hart op de juiste plaats waar het gaat om educatie, maar in administreren blonken ze niet uit’, aldus de woordvoerder op L1. Hij voegde er de woorden ‘gemakzuchtig’, ‘nonchalant’ en ‘slordig’ aan toe.

Niet leerlingen straffen

Bestuursvoorzitter André Postema van LVO, onder wiens eindverantwoordelijkheid het debacle zich heeft kunnen voltrekken, heeft in Nieuwsuur gezegd dat niet de leerlingen, maar de school en de stichting LVO moeten worden gestraft. Hij wil dat Slob zijn discretionaire bevoegdheid gebruikt om de centrale examens toch geldig te verklaren.

‘Het is het ergste wat leerlingen en een school kan overkomen en ik begrijp dat de inspectie haar werk moet doen, maar dit gaat wel heel ver. Dit besluit is niet in het belang van de kinderen. Bestraf ons, niet de leerlingen’, aldus Postema, die eraan toevoegde dat er aan de gemaakte centrale examens ‘niets mis’ is. Slob heeft laten weten dat hij de mogelijkheid openlaat om de cijfers voor de centrale examens te laten staan, maar dat hij daar nog geen besluit over kan nemen.

Niet bang voor positie

Tegen L1 heeft Postema gezegd dat hij ervan uitging dat het met de examenadministratie wel snor zat. Hoewel hij als bestuursvoorzitter eindverantwoordelijke is, denkt Postema niet aan opstappen: ‘Ik ben niet bang voor mijn positie, maar ik sluit niet uit dat in de loop der tijd nog gaat gebeuren. Maar daar gaat het nu niet om. We willen nu zorgen dat de leerlingen de beste hulp krijgen.’

Bestuurslid Marianne Wegberg is inmiddels wel opgestapt, net als Gerard Bos die in de raad van toezicht van LVO zat. Zij hadden in het bestuur respectievelijk de rvt de portefeuille ‘onderwijs’ onder hun hoede.

Mogelijk fraude

De inspectie heeft tegen L1 gezegd dat er mogelijk meer mis is dan ‘slechts’ administratieve zaken en dat er mogelijk ook fraude in het spel is. ‘Het gaat wel degelijk om situaties waarbij leerlingen bijvoorbeeld de toetsen niet hadden gemaakt, maar er wél een cijfer voor kregen’, aldus een woordvoerder van de inspectie.