Al jaren streven besturen naar meer vaste leraren. In Amsterdam is het aandeel externe leerkrachten dit schooljaar sterk gedaald. Hoe is dat gelukt en wat betekent het voor het onderwijs?
Waar vorig jaar nog ruim 200 voltijdsbanen door zzp’ers werden ingevuld, ligt dat aantal nu op 81 FTE. Dit blijkt uit een meting van het Breed Bestuurlijk Overleg (BBO) onder circa 230 basisscholen in Amsterdam.
Belangrijkste oorzaken
De daling heeft meerdere oorzaken. Sinds 1 januari 2025 wordt strenger gehandhaafd op schijnzelfstandigheid via de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties, waardoor veel zelfstandigen meer onzekerheid ervaren over hun positie. Tegelijk voeren Amsterdamse basisscholen sinds mei dit jaar een gezamenlijke campagne om minder zzp’ers in te roosteren en hen actief te benaderen voor vaste contracten. Scholen bieden aantrekkelijkere arbeidsvoorwaarden en meer flexibiliteit en benadrukken de voordelen van loondienst. Deze combinatie heeft veel zzp’ers ertoe gebracht om in vaste dienst te treden. Daarnaast speelt de krimp in leerlingaantallen mee. Door het dalende geboortecijfer in Amsterdam neemt de behoefte aan extra leraren af.
Gevolgen voor besturen
Een toename van vaste aanstellingen versterkt de continuïteit in de klas en verhoogt de samenhang binnen teams, wat de leskwaliteit en collegiale samenwerking ten goede komt. Scheve taakverdelingen verminderen en de kosten van externe inhuur dalen vaak. Besturen moeten echter voorbereid blijven op structurele krapte op de arbeidsmarkt: bij ziektepieken, langdurige ziekte of plotselinge uitval blijft het vinden van geschikte vervanging een uitdaging.
Minder zzp’ers in het Amsterdamse basisonderwijs: ‘We zien een verschuiving in mindset’ | Het Parool, 10 november 2025