Nederlandse 15-jarige leerlingen gaan steeds slechter lezen. Inmiddels scoren bijna alle EU-landen wat dit betreft hoger dan Nederland. Ook in wiskunde en natuurwetenschappen worden Nederlandse leerlingen gemiddeld steeds slechter. Voor de sociale partners zijn deze resultaten van het onderzoek PISA-2022 reden om te pleiten voor een Deltaplan om het tekort aan leraren en schoolleiders aan te pakken.
De daling in leesvaardigheid heeft zich de afgelopen jaren versterkt doorgezet. Nederland daalde harder dan andere EU-landen en scoort ook opnieuw lager dan deze landen. Meisjes en jongens zijn beiden achteruitgegaan, maar meisjes scoren op leesvaardigheid nog steeds hoger dan jongens.
Ook bij wiskunde gaat het niveau achteruit. De wiskundeprestaties zijn sinds 2006 nog niet eerder zo sterk gedaald als nu. Daarbij geldt dat meisjes sterker achteruit zijn gegaan dan jongens. Omdat de wiskundescores ook in andere EU-landen sterk daalden, scoren Nederlandse leerlingen nog steeds hoger dan hun leeftijdsgenoten in deze landen.
In natuurwetenschappen zijn Nederlandse leerlingen eveneens flink achteruitgegaan. Ook hierbij geldt dat meisjes sterker achteruit zijn gegaan dan jongens, waardoor meisjes niet meer een voorsprong hebben op jongens. Hoewel de score in andere EU-landen ook daalde, scoort Nederland nu niet meer hoger dan het gemiddeld in die landen.
Het opleidingsniveau van ouders hangt volgens het PISA-onderzoek (net als voorheen) sterk samen met de prestaties van hun kinderen. Uit het onderzoek blijkt verder dat meisjes nog altijd minder tevreden zijn met hun leven dan jongens en dat ruim één op de drie leerlingen veel druk ervaart om voortdurend online te zijn.
Deltaplan
De sociale partners grijpen het PISA-onderzoek aan op te pleiten voor een Deltaplan tegen het personeelstekort in het onderwijs. De boodschap voor de komende kabinetsperiode en daarna moet volgens de PO-Raad, VO-raad en de vakbonden zijn dat het vak van leraar en ook dat van schoolleider aantrekkelijker moeten worden.