Op 26 november diende een tweeminutendebat in de Tweede Kamer (als vervolg op het Commissiedebat Funderend onderwijs van 30 september). Verschillende moties werden door partijen ingediend. De SP verzocht de regering via een motie om ‘zorg te dragen voor het voortbestaan van openbare scholen in dunbevolkte regio’s’. De VVD en GL/PvdA verzochten de staatssecretaris daarnaast ook aandacht te besteden aan de sterke groei van kleine, bijzondere scholen. Twee signalen die VOS/ABB herkent van haar leden.
Volgens artikel 23 van de Grondwet is de gemeente verantwoordelijk voor genoeg openbare scholen op redelijke afstand van huis (de garantiefunctie). Volgens deze garantiefunctie van het openbaar onderwijs moet er dus altijd, bij genoeg animo, openbaar onderwijs geregeld worden. In landelijk beleid is deze grondwettelijke bepaling doorgaans geen uitgangspunt: de regering is nu bezig met een wetsvoorstel dat de instandhouding van kleine scholen regelt. Hierin wordt de kleine scholentoeslag omgezet in een dunbevolktheidstoeslag.
Belang en behoud van openbaar onderwijs
VOS/ABB heeft meermaals bij de Kamer en OCW aangegeven dat deze omzetting zal (kunnen) leiden tot een afname van het aantal openbare scholen in dunbevolkte gebieden en gevraagd om waarborgen ter voorkoming daarvan. Daarnaast heeft VOS/ABB eerder ook al gewezen op de verdergaande scheefgroei van de verhoudingen tussen openbaar en bijzonder onderwijs door de versoepeling van de procedure om een nieuwe school te stichten. Vooralsnog wordt in Kamerbrieven over aanstaande wetsvoorstellen niets specifiek over belang en behoud van openbaar onderwijs opgenomen. Een onwenselijke zaak: openbaar onderwijs moet er zijn, bijzonder onderwijs mág er zijn. VOS/ABB voelt zich dan ook gesteund door de SP, met de motie die de regering verzoekt om de garantiefunctie expliciet mee te nemen bij het maken van landelijk beleid over kleine scholen.
De stemming over de motie van de SP is dinsdag 2 december. VOS/ABB roept Kamerleden op om vóór de motie te stemmen.