Het kabinet meldt dat het zich in 2021 hard blijft maken voor gelijke kansen. Daarbij hoort het bestrijden van achterstanden die leerlingen in de coronacrisis hebben opgelopen. Dat staat in de conceptbegroting van het ministerie van OCW voor het jaar 2021, die op Prinsjesdag bekend is gemaakt.
Het kabinet benadrukt in de conceptbegroting dat alle leerlingen kansen moeten krijgen op basis van hun capaciteiten, ‘ongeacht afkomst, opleidingsniveau of inkomen van hun ouders’. Het belang daarvan werd volgens het kabinet nog eens benadrukt tijdens de coronalockdown, toen de scholen dicht moesten en er werd overgeschakeld op online onderwijs.
Als leerlingen door hun achtergrond of thuissituatie minder kansen hebben, wil het kabinet hun ‘kansen bieden om zich optimaal te ontplooien’. Er wordt 244 miljoen euro extra uitgetrokken voor onder andere zomer-, herfst- en weekendscholen. In dit kader past ook het streven dat alle gemeenten die geld ontvangen voor het wegwerken van onderwijsachterstanden, minimaal 960 uur per jaar voorschoolse educatie aanbieden aan zogenoemde doelgroeppeuters.
10-14-scholen
Ook noemt het kabinet de 10-14-scholen. Die krijgen meer ruimte door hun de mogelijkheid te bieden om leraren met een teambevoegdheid te laten werken. ‘Zo versoepelen we de overgang tussen primair onderwijs en voortgezet onderwijs’, zo staat in de begrotingsstukken. Begin 2021 worden de resultaten verwacht van het onderzoek naar de huidige pilot met 10-14-scholen.
Het kabinet zet verder in op het terugdringen van het aantal leerlingen dat zonder onderwijs thuiszit. Daarbij wordt gekeken welke ideeën uit de coronalockdown kunnen worden benut om te zorgen dat thuiszitters ondanks fysieke afwezigheid toch onderwijs kunnen volgen. ‘Uiteraard met als doel de leerling weer fysiek naar school terug te krijgen.’
Daarnaast meldt het kabinet dat het in 2021 met de Gelijke Kansen Alliantie blijft inzetten op een lokale aanpak van kansenongelijkheid door kennisdeling, onderzoek, investeringen en communicatie.
Krimp voortgezet onderwijs
Het kabinet wijst er in de begroting ook op dat veel schoolbesturen in het voortgezet onderwijs te maken krijgen met krimp als gevolg van demografische ontwikkelingen. Het uitgangspunt moet volgens het kabinet zijn dat de kwaliteit van het onderwijsaanbod ondanks de krimp op peil blijft.
Hierbij noemt het kabinet het belang van een gezamenlijke aanpak. ‘Een team van procesbegeleiders trekt bijvoorbeeld door het land om alle betrokken partijen in een aantal regio’s bij elkaar te brengen en te adviseren. Dit jaar is een subsidieregeling in werking getreden om hen de komende tijd ook financieel te ondersteunen.’
Er wordt een aanvullende bekostigingsregeling ontwikkeld om geïsoleerde scholen voor voortgezet onderwijs structureel te ondersteunen. In verband hiermee is de beoogde inwerkingtreding van de vereenvoudigde bekostiging uitgesteld naar 1 januari 2022.
Leraren en schoolleiders
De coronacrisis heeft volgens het kabinet opnieuw laten zien dat goede leraren onmisbaar zijn. ‘Ze hebben een ongelooflijke prestatie geleverd door ook in tijden van corona hun werk voort te zetten. In 2021 willen we hen daarbij blijven ondersteunen.’
Hierbij noemt het kabinet het naar voren halen van zogenoemde werkdrukmiddelen. ‘Voor schooljaar 2020-2021 is daardoor 380 miljoen euro beschikbaar om de werkdruk in het primair onderwijs tegen te gaan.’ Daarnaast is er volgens het kabinet structureel 32 miljoen euro beschikbaar voor de aanpak van het lerarentekort.
In het jaar 2021 wil het kabinet aansluiten bij initiatieven om niet alleen de professionalisering en de positie van leraren, maar vooral ook die van schoolleiders te verstevigen. Daarbij noemt het kabinet ook de rol die zij-instromers hierbij kunnen spelen.
Ron van der Raaij en Ronald Bloemers van VOS/ABB komen later deze week met een grondige analyse van de cijfers in de conceptbegroting van het ministerie van OCW voor het jaar 2021. Hun analyse komt op het besloten ledengedeelte van deze website.