Een zeer ruime meerderheid van de leerlingen en het personeel voelt zich veilig op school. Ook het welbevinden onder leerlingen in het primair onderwijs is veelal positief. In het voortgezet onderwijs is het welbevinden onder leerlingen iets beter dan vorig jaar. Dat staat in de Landelijke Veiligheidsmonitor 2021-2022.
In de monitor staat echter ook dat specifieke groepen en aspecten van veiligheid op school een minder positief beeld laten zien. Dit betreft bijvoorbeeld het welbevinden van lhbt-leerlingen. Met name in het basisonderwijs wordt ook een lager welbevinden van leerlingen met een migratieachtergrond gesignaleerd. Bovendien is het welbevinden van meisjes in het voorgezet is lager dan dat van jongens. In de monitor staat ook dat leerlingen met een migratieachtergrond zich over het algemeen iets minder veilig voelen dan leerlingen met een Nederlandse achtergrond.
Veiligheidsplan en pestprotocol
Verder blijkt dat veruit de meest scholen een veiligheidsplan met daarbij een pestprotocol hebben. De bekendheid van dat veiligheidsplan bij het voltallige personeel van de school is echter niet gegarandeerd en kan dus beter. In veel gevallen worden de afspraken uit het veiligheidsplan opgevolgd en beoordeelt men de effectiviteit ervan als voldoende tot goed.
Binnen de veiligheidsplannen is er doorgaans aandacht voor het belonen van goed gedrag van leerlingen, het naleven van omgangsregels en het vergroten van respect voor elkaars gedrag, seksuele geaardheid en genderdiversiteit. Ook is er voldoende aandacht voor preventie van geweldsincidenten en handhavings-, sanctie- een aangiftebeleid. Een structurele aanpak van agressie en geweld op school laat echter nog te vaak op zich wachten en incidenten worden niet altijd geëvalueerd.
Pesten hardnekkig probleem
Uit de monitor blijkt temeer dat pesten ondanks veiligheidsplannen, pestprotocollen en gedragsregels een hardnekkig fenomeen is. De frequentie van pesten is fors toegenomen in zowel het primair als voorgezet onderwijs. Ook is er sprake van een lichte toename van het pesten onder en door personeel. Lhbt-leerlingen worden beduidend vaker dan andere leerlingen gepest en meestal is dat vanwege hun seksuele geaardheid, uiterlijk of geslacht.
Het blijkt ook dat de meldingsbereidheid van pesten niet goed is. Meer leerlingen en personeel melden eerder niet dan wel dat ze worden gepest. De een durft het niet te melden, uit vrees voor mogelijke gevolgen, de ander vindt het niet nodig om het pesten te melden. Bovendien blijkt dat niet altijd actie wordt ondernomen na een melding van pesten of dat een melding er niet toe heeft geleid dat het pesten is gestopt. Daadkrachtig en zichtbaar optreden door leerkrachten en de leiding van de school na een melding van pesterijen, kan de meldingsbereidheid vergroten, zo staat in de monitor.