In aanloop naar de verkiezingen onderzocht VOS/ABB voor haar leden de onderwijsplannen van politieke partijen. Wat zeggen de verschillende verkiezingsprogramma’s over de plannen voor het onderwijs? Waar liggen overeenkomsten en verschillen? En, helaas ook: welke partijen hebben geen concrete plannen voor het onderwijs? In de serie ‘Onderwijs op de kieslijst’ hebben we je tot aan de verkiezingen geïnformeerd over onze bevindingen aan de hand van de thema’s die relevant zijn voor het openbaar onderwijs.
Sturing en bekostiging in het funderend onderwijs
In ’Sturing en bekostiging in het funderend onderwijs’ bleek dat er geen overeenstemming is over welke sturingsfilosie het beste bij het huidige onderwijs past; meer centraliseren vanuit de overheid of meer decentraliseren en de schoolbestuurder volledig vrijlaten? Waar wel overeenstemming over lijkt, is het sturingsmiddel bekostiging. Ligt zeggenschap bij het bestuur, de school of de gemeente?
Vrijheid van onderwijs, acceptatieplicht en religie op school
Daarna bekeken we de plannen over ‘vrijheid van onderwijs, acceptatieplicht en religie op school’. Artikel 23 staat als enige grondwetsartikel steevast in de regeerakkoorden als recht behouden te blijven. Maar waar raakt de vrijheid de zorgplicht van de overheid? Het blijkt dat er drie smaken op te merken zijn in de opvatting over artikel 23 GW.
De vorming in het onderwijs en de autonomie van de leraar
In dit tweeluik doken we in ‘de vorming in het onderwijs en de autonomie van de leraar’. Staat het onderwijs ten dienste van de ‘BV Nederland’ en moet het zo goed mogelijk de werknemers van de toekomst afleveren (kwalificeren)? Of is het onderwijs vooral de plek waar leerlingen mens worden en kunnen oefenen met samenleven (gevormd worden)? In deel 1 konden we lezen dat partijen hierin tegenover elkaar staan.
In deel 2 gingen we dieper in over de rol van de leraar. Partijen zijn het hierover grotendeels met elkaar eens. 14 van de 15 gelezen verkiezingsprogramma’s spreken van de noodzaak tot (vergroting/terugbrengen van) ‘professionele autonomie’ en zeggenschap van de leraar.
Kansengelijkheid in het onderwijs
We eindigden deze serie met ‘kansengelijkheid in het onderwijs’. De meeste rechtste partijen noemen het woord kansengelijkheid niet letterlijk in hun programma. Daarentegen komen meer linkse partijen met concrete plannen expliciet over dit thema.
VOS/ABB pleit voor een offensief voor kansengelijkheid. Dat kansengelijkheid belangrijk is, wordt door vrijwel iedereen onderschreven, maar het debat over kansengelijkheid mist een eenduidige begripsbepaling. Wat valt onder gelijke kansen?
Verdiep je voor de verkiezingen in de volledige serie; Onderwijs op de kieslijst:
– Onderwijs op de kieslijst: sturing en bekostiging in het funderend onderwijs
– Onderwijs op de kieslijst: vrijheid van onderwijs, acceptatieplicht en religie op school
– Onderwijs op de kieslijst: vorming in het onderwijs en de autonomie van de leraar – deel 1
– Onderwijs op de kieslijst: vorming in het onderwijs en de autonomie van de leraar – deel 2
– Onderwijs op de kieslijst: kansengelijkheid in het onderwijs