Tagarchief: samenwerkingsstichting

Hoe denken VOS/ABB-leden over samenwerkingsscholen?

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Leden van VOS/ABB kunnen een samenvatting downloaden van de drie discussiebijeenkomsten over de samenwerkingsscholen die afgelopen najaar werden gehouden.

VOS/ABB organiseerde de bijeenkomsten om onder de leden van de vereniging te peilen hoe zij denken over samenwerkingsscholen en/of -stichtingen, waarin openbaar en bijzonder onderwijs met elkaar samengaan.

Wetgeving samenwerkingsscholen

Aanleiding voor het organiseren van de bijeenkomsten was nieuwe wetgeving die het voor openbaar en bijzonder onderwijs makkelijker maakt om samen te gaan. Alle leden van VOS/ABB waren voor de discussiebijeenkomsten uitgenodigd.

Als uw organisatie bij VOS/ABB is aangesloten, kunt u de samenvatting downloaden.

Tweede Kamer wil gelijkwaardigheid openbaar onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Tweede Kamer heeft in de nacht van donderdag op vrijdag een motie van de PvdA aangenomen om binnen de kaders van grondwetsartikel 23 een gelijkwaardige positie voor het openbaar onderwijs ten opzichte van het bijzonder onderwijs te creëren. Deze en andere moties werden maandag ingediend tijdens het debat over de initiatiefnota over krimp en samenwerkingsscholen van PvdA-Tweede Kamerlid Loes Ypma.

De motie van Tweede Kamerlid Tanja Jadnanansing van de Partij van de Arbeid roept de regering op te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor het versoepelen van artikel 48 van de Wet op het primair onderwijs (WPO). Die versoepeling zou volgens Jadnanansing tot stand moeten komen met inachtneming van artikel 23 van de Grondwet over de vrijheid van onderwijs.

Het probleem met artikel 48 WPO is dat op grond daarvan een openbare school niets anders mag geven dan openbaar onderwijs. Dit brengt met zich mee dat een bestuur voor openbaar onderwijs geen samenwerkingsschool in stand kan houden. Hierdoor heeft het openbaar onderwijs een achtergestelde positie ten opzichte van het bijzonder onderwijs, dat wel die mogelijkheid heeft.

Geen versoepeling criteria
Een andere motie van Jasper Van Dijk van de SP en zijn collega Paul van Meenen van D66 over de criteria voor het oprichten van een samenwerkingsschool is verworpen. In die motie stond dat de belemmeringen voor de oprichting van samenwerkingsscholen, zoals de criteria rond de opheffingsnorm, zo veel mogelijk moesten worden weggenomen.

Ook een motie van Van Dijk om zo snel mogelijk artikel 17 van de WPO aan te passen, heeft het niet gehaald. Die motie stond in het teken van een snelle versoepeling van de voorwaarden voor de vorming van een samenwerkingsbestuur. Nu kan dat pas als de continuïteit van het onderwijs in het geding is, maar de SP wilde die voorwaarde zo snel mogelijk laten schrappen, maar de Kamer ziet de noodzaak van die haast niet.

Staatssecretaris Sander Dekker van OCW heeft al eens toestemming gegeven voor de totstandkoming van een samenwerkingsbestuur in Zuid-Limburg, hoewel strikt genomen de continuïteit van het onderwijs daar toen niet in het geding was.

Aangehouden/ingetrokken
Twee moties over de samenwerking in krimpgebieden zijn aangehouden. Dit betreft een motie van Karin Straus van de VVD en Michel Rog van het CDA over het starten van een nevenvestiging in een ander RPO-gebied, waarbij RPO staat voor Regionaal Plan Onderwijsvoorzieningen. De andere aangehouden motie is van Van Meenen en gaat over een blijvende verruiming van de zogenoemde 50%-regel.

Kamerlid Roelof Bisschop van de SGP trok zijn motie over de informele samenwerkingsschool in. In die motie stond dat de mogelijkheid van de informele samenwerkingsschool actief onder de aandacht van de schoolbesturen moest worden gebracht. Hij drong er ook op aan een verkenning te laten uitvoeren naar de wettelijke mogelijkheden om informele samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs te ondersteunen.

Een motie van Jadnanansing over het betrekken van de initiatiefnota over krimp van haar partijgenoot Loes Ypma bij het opstellen van het wetsvoorstel door staatssecretaris Dekker over samenwerkingsscholen was al tijdens het debat hierover ingetrokken.

Na de nachtelijke stemmingen over onder andere de samenwerkingsscholen is de Tweede Kamer met zomerreces gegaan.

Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, helpdesk@vosabb.nl

Zeker jaar wachten op wetsvoorstel samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het duurt nog zeker een jaar voordat staatssecretaris Sander Dekker van OCW met een wetsvoorstel komt voor de samenwerkingsschool. Tijdens een nota-overleg met de vaste Kamercommissie van OCW zei hij dat hij daarmee in de zomer van 2015 denkt te kunnen komen.

De vaste Kamercommissie van OCW sprak maandag met Dekker over de aanpak van de gevolgen van demografische krimp op het onderwijs. Het overleg ging specifiek over de initiatiefnota van PvdA-Kamerlid Loes Ypma over de samenwerkingsscholen.

Naar aanleiding van deze nota liet adviseur Ronald Bloemers van VOS/ABB in een schriftelijke reactie aan Ypma weten dat zij net als Dekker weliswaar ‘met goede en ambitieuze voorstellen tot versoepeling van de wetgeving op het gebied van vorming van samenwerkingsscholen’ komt, maar dat die allang zijn ingehaald door de feiten.

‘Elke wettelijke drempel die er nog ligt, zal een drempel meer zijn dan het veld nu ervaart met de vorming van een informele samenwerkingsschool. Krimp geeft de mogelijkheid op uitstel doorgaans juist niet. Wachten tot een wet genoegzaam zal zijn gewijzigd, is niet doeltreffend’, aldus Bloemers.

‘Het is wat VOS/ABB betreft dan ook wrang te vernemen’, zo concludeert Bloemers, ‘dat de politiek nog met wijzigingen voor het verleden bezig is, terwijl het veld de toekomst al aan het inrichten is’. Hij adviseert om naar de huidige vorm van het onderwijsveld te kijken en ‘in lijn daarmee daadwerkelijk grondige herzieningsvoorstellen te doen’.

Het nota-overleg laat zien dat die maatregelen nog wel even op zich laten wachten. Dekker zei dat hij in de zomer van 2015 – dus over een jaar – met een wetsvoorstel denkt te kunnen komen. Dat kan volgens hem niet eerder vanwege de adviezen die moeten worden ingewonnen bij onder andere de Onderwijsraad en de Raad van State.

Voorafgaand aan het nota-overleg stuurden VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs gezamenlijk deze brief naar de vaste Kamercommissie voor OCW.

Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, helpdesk@vosabb.nl

 

Krimpadvies aan Tweede Kamer: snel maatregelen nemen!

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) dringen in een gezamenlijke brief aan de vaste commissie voor OCW van de Tweede Kamer aan op wijzigingen in wet- en regelgeving om samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs in krimpgebieden te bevorderen.

De Tweede Kamer debatteert maandag over voorstellen die staatssecretaris Sander Dekker van OCW heeft gedaan om in krimpgebieden goed onderwijs te kunnen waarborgen. VOS/ABB en VOO wijzen er in de brief aan de Tweede Kamer op dat de praktijk waarmee de scholen in krimpgebieden te kampen hebben, uitwijst dat de politiek achter de (krimp)feiten aanloopt.

VOS/ABB en VOO noemen met name drie punten waarop de huidige wet- en regelgeving in het belang van een gelijkwaardige samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs (snel) dient te worden aangepast. Als eerste punt wordt de afschaffing van de fusietoets voor het funderend onderwijs genoemd. De praktijk wijst uit dat de fusietoets, die is voortgekomen uit ongewenste schaalvergroting in het middelbaar beroeps- en hoger onderwijs, noodzakelijke samenwerking in krimpgebieden alleen maar in de weg zit.

Als tweede punt noemt VOS/ABB ruimere mogelijkheden voor het delen van onderwijsvoorzieningen en symbiose op bepaalde onderdelen van het onderwijs. De huidige wettelijke beperkingen op dit gebied werken tegendraads in de uitvoering van de zorgplicht voor goed onderwijs voor alle kinderen. Dit klemt des te meer in krimpgebieden.

Het derde punt in de brief aan de Tweede Kamer betreft een verruiming van de doelstellingsvereiste van openbaar schoolbestuur om ook kinderopvang te mogen organiseren. Nu mogen schoolbesturen voor bijzonder onderwijs dat wel, maar openbare schoolbesturen niet. Dit zorgt voor een achterstelde positie van het openbaar onderwijs bij het realiseren van integrale kindcentra (IKC’s), die vooral ook in krimpgebieden brede voorzieningen voor alle kinderen kunnen waarborgen.

De brief van VOS/ABB en VOO gaat ook in op het gezamenlijke toekomstperspectief dat is gebaseerd op het concept School!, dat boven de denominaties uitstijgt. Daarbij wordt opgemerkt dat in de praktijk al volgens dit concept op uitgebreide schaal wordt samengewerkt tussen openbaar en bijzonder onderwijs, maar dat de besturenorganisaties voor bijzonder onderwijs desondanks vast willen houden aan het duale onderwijsbestel en hun respectievelijke zuilen.

VOS/ABB en VOO vragen de Tweede Kamer om voor een gezonde toekomst van het funderend onderwijs dat past bij de 21ste eeuw serieus en op constructieve wijze grondwetsartikel 23 over de vrijheid van onderwijs tegen het licht te houden.

Download de brief aan de Tweede Kamer

Eerder heeft beleidsmedewerker Ronald Bloemers van VOS/ABB een advies over de samenwerkingsschool aan PvdA-Tweede Kamerlid Loes Ypma gestuurd.

Lees ook het artikel over krimp en samenwerking in het zomernummer van magazine School! van VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs.

Krimp: beleidsmakers lopen achter de feiten aan

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De voorstellen om in het kader van demografische krimp de wetgeving voor het onderwijs te versoepelen komen te laat. Dat schrijft beleidsmedewerker en adviseur Ronald Bloemers van VOS/ABB in reactie op de initiatiefnota van PvdA-Tweede Kamerlid Loes Ypma over krimp en samenwerkingsscholen.

Ypma komt net als staatssecretaris Sander Dekker van OCW met ‘goede en ambitieuze voorstellen tot versoepeling van de wetgeving op het gebied van vorming van samenwerkingsscholen’, aldus Bloemers. Hij schrijft ook, ‘een resumé van die goede punten is echter niet opsommingswaardig’.

De praktijk is namelijk al verder, zo benadrukt hij. ‘Elke wettelijke drempel die er nog ligt, zal een drempel meer zijn dan het veld nu ervaart met de vorming van een informele samenwerkingsschool. Krimp geeft de mogelijkheid op uitstel doorgaans juist niet. Wachten tot een wet genoegzaam zal zijn gewijzigd, is niet doeltreffend.’

‘Het is wat VOS/ABB betreft dan ook wrang te vernemen’, zo concludeert hij, ‘dat de politiek nog met wijzigingen voor het verleden bezig is, terwijl het veld de toekomst al aan het inrichten is’. Hij adviseert de politiek om naar de huidige vorm van het onderwijsveld te kijken en ‘in lijn daarmee daadwerkelijk grondige herzieningsvoorstellen te doen’.

Lees de initiatiefnota van Ypma

Lees de reactie van Bloemers

Echte samenwerking vereist snelle actie van wetgever

Gepubliceerd op door Ritske van der Veen

De stichting openbaar onderwijs moet samenwerkingsscholen in stand kunnen houden en ook kinderopvang kunnen ontplooien. Dat vindt niet alleen VOS/ABB, ook de staatssecretaris heeft gezegd dat hij dat wil. Alleen de wetsvoorstellen daartoe zijn er ondanks toezeggingen van hem nog steeds niet.

Demografische krimp zet in steeds meer regio’s het behoud van goed onderwijs voor alle kinderen onder druk. Samenwerking tussen verschillende scholen en hun besturen kan een oplossing zijn, maar de wet zit samenwerking in de weg.

De staatssecretaris ziet dat ook in. Hij kondigde in mei vorig jaar aan, toen hij in brede school Het Samenspel in Wolphaartsdijk zijn beleidsvisie op krimp presenteerde, dat hij rond de jaarwisseling met wetsvoorstellen zou komen. Hij zei er niet bij welke jaarwisseling. De beloofde wetsvoorstellen zijn er nog steeds niet.

Ondertussen gaat de krimp natuurlijk gewoon door – die maakt niet even pas op de plaats als het in Den Haag stroperig stil blijft. Als gevolg van die traagheid en stilte, behoudt het openbaar onderwijs onnodig lang zijn achtergestelde positie ten opzichte van het bijzonder onderwijs.

De stichting openbaar onderwijs kan immers, in tegenstelling tot besturen voor bijzonder onderwijs, volgens de huidige wet- en regelgeving geen samenwerkingsschool in stand houden. Bovendien hebben openbare schoolbesturen op dit moment nog niet de wettelijke mogelijkheid om in integrale kindcentra onderwijs en kinderopvang met elkaar te combineren.

Het lijkt er helaas op dat de langverwachte actie van de staatssecretaris verder wordt uitgesteld, omdat het Nederlands Centrum van Onderwijsrecht (NCOR) onlangs heeft aangegeven dat het grondwettelijk niet mogelijk zou zijn om samenwerkingsscholen onder stichtingen voor openbaar onderwijs te hangen. Volgens het NCOR zou een samenwerkingsschool slechts in stand kunnen worden gehouden door een samenwerkingsbestuur, dat per definitie niet openbaar kan zijn.

Het is wrang te moeten vrezen dat het openbaar onderwijs hierdoor in ieder geval langer dan nodig zijn achtergestelde positie behoudt. Dit is extra wrang, omdat juist in de stichting openbaar onderwijs iedereen zijn plaats heeft en zijn eigen rol kan vervullen onder extern toezicht van de democratisch gekozen gemeenteraad. Dat is pas echt samenwerking!

Het is daarom zaak dat de staatssecretaris, ondanks de kritische bevindingen van het NCOR, haast maakt met zijn toegezegde voorstellen om recht te doen aan de gelijkwaardigheid van het openbaar en bijzonder onderwijs.

Ritske van der Veen, directeur VOS/ABB

‘Geld geen reden voor uitstel samenwerking’

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het is voor schoolbesturen niet nodig om voor regionale samenwerking een afwachtende houding aan te nemen. Dat stelt staatssecretaris Sander Dekker van OCW in een brief, waarin hij de Tweede Kamer informeert over het voornemen de regelgeving omtrent samenwerkingsscholen te wijzigen.

Dekker signaleert in zijn brief aan de Tweede Kamer dat schoolbesturen soms een afwachtende houding aannemen als het gaat om samenwerking, omdat zij onzeker zijn over de toekomst van de kleinescholentoeslag. Die toeslag wordt echter teruggegeven aan de schoolbesturen, zo benadrukt hij.

‘Bij de teruggave van de  kleinescholentoeslag wordt de hoogte van het nieuwe budget bepaald aan de hand van de peildatum 1 augustus 2013. Nu starten met regionale samenwerking om de gevolgen van leerlingendaling aan te pakken, leidt daarom niet tot nadeel in de toekomst. Het is dus niet nodig om een afwachtende houding aan te nemen’, aldus Dekker.

Stand van zaken
In zijn brief informeert hij de Tweede Kamer over de stand van zaken rond de versoepeling van de regels voor het vormen van een samenwerkingsschool. Hij geeft onder andere een tijdschema. Zo verwacht Dekker deze maand een rapport waarin het Centrum voor Onderwijsrecht de juridische mogelijkheden schetst die artikel 23 van de Grondwet biedt voor het vereenvoudigen van de wetgeving.

‘Op basis van dit advies volgt in de uitwerkingsbrief van april 2014 een voorstel voor de aanpassing van de regels rondom de samenwerkingsschool. De nieuwe wetgeving kan op zijn vroegst per 1 augustus 2016 van kracht worden’, zo schrijft de staatssecretaris.

Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, helpdesk@vosabb.nl

Concept ‘school’ voor kwaliteit en ontmoeting

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het concept ‘school’ dat boven de denominaties uitstijgt, waarborgt dat er in de toekomst overal scholen kunnen zijn die onderwijs van goede kwaliteit bieden. Dat heeft adviseur Ronald Bloemers van VOS/ABB dinsdag toegelicht in het PvdA Onderwijsparlement. Hij was hiervoor uitgenodigd door Tweede Kamerlid Loes Ypma. Het ging onder andere over modernisering van artikel 23 van de Grondwet (vrijheid van onderwijs).

VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs streven naar ‘school’. Dit concept gaat uit van samenwerking die boven de denominaties uitstijgt. Niet meer de verzuilde maatschappij uit de twintigste eeuw is het uitgangspunt, maar de gehele samenleving. Daarbij staan diversiteit, wederzijds respect en gelijkwaardigheid centraal. ‘School’ besteedt op grond van deze uitgangspunten aandacht aan levensbeschouwing en godsdienst. Uiteraard staat onderwijskwaliteit voorop.

Bloemers bracht het concept ‘school’ in verband met demografische krimp waar steeds meer regio’s in Nederland mee te maken hebben. De dalende leerlingenaantallen in deze regio’s zetten het voortbestaan van kleine dorpsscholen onder druk. Door boven de zuilen uit met elkaar samen te gaan werken, kan ook in krimpregio’s een kwalitatief goede onderwijsinfrastructuur blijven bestaan.

De reacties in het PvdA Onderwijsparlement op het concept ‘school’ waren positief. Vooral het aspect ‘ontmoeting’ dat is het concept een belangrijke plaats inneemt, werd als een zeer positief element beschouwd.

In het komende decembernummer van magazine School! geeft Bloemers een nadere toelichting op wat VOS/ABB en VOO met het concept ‘school’ willen. In het artikel wordt ingegaan op bestaande samenwerking in Zuid-Limburg, die boven de denominaties uitstijgt.