Tagarchief: speciaal basisonderwijs

Meer leerlingen naar speciaal (basis)onderwijs?

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het is niet duidelijk hoeveel leerlingen op wachtlijsten staan van het speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs, omdat er geen landelijke cijfers beschikbaar zijn. Dat antwoordt onderwijsminister Arie Slob op Kamervragen van de PvdA.

Tweede Kamerlid Kirsten van den Hul wilde van Slob weten wat er klopt van het beeld dat naar voren komt uit een enquête van het Landelijk Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (LECSO). Dat meldde onlangs dat 18 procent van de scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs en 14 procent van de scholen voor speciaal basisonderwijs kampt met wachtlijsten. Ook meldde het dat 29 procent van de sbo-scholen verwacht binnenkort met een wachtlijst te moeten gaan werken.

Onder andere De Telegraaf meldde dat het speciaal (basis)onderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs de toestroom niet meer aankunnen.

Geen cijfers

Slob wijst erop dat hij geen cijfers kan overleggen, omdat er geen landelijke informatie wordt bijgehouden. ‘LECSO geeft aan dat het om ruim 250 leerlingen gaat op het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs samen. Of dat meer dan andere jaren is en hoelang deze leerlingen op een wachtlijst staan, is niet bekend’, aldus de minister.

Hij wijst erop dat wachtlijsten niet nieuw zijn en dat de ene regio en/of school er meer mee te maken dan andere regio’s en/of scholen. Maar hij neemt de signalen serieus en wil er daarom met het LECSO over gaan praten.

Lees meer…

Het LECSO laat in reactie op dit bericht weten dat de cijfers bij OCW zijn aangeleverd, dat het ministerie adequaat heeft gereageerd en dat er binnenkort een gesprek is.

Steeds meer leerlingen naar speciaal onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het speciaal onderwijs maakt zich grote zorgen over het toenemende aantal leerlingen dat door reguliere basisscholen wordt doorverwezen. Dat zegt voorzitter Wim Ludeke van het Landelijk Expertise Centrum Speciaal Onderwijs (LECSO) in De Telegraaf.

De krant heeft samen met Reporter Radio van KRO-NCRV onderzoek gedaan naar de ‘massale toestroom van leerlingen’ naar het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs. Er zouden onveilige situaties ontstaan door overvolle klassen.

Wachtlijsten

De krant en het radioprogramma baseren zich onder andere op een enquête van het LECSO. Daaruit blijkt dat er in het speciaal onderwijs forse wachtlijsten zijn en dat één op de drie scholen voor speciaal basisonderwijs binnenkort wachtlijsten verwacht. Ook is er een tekort aan honderden leraren.

‘Door de wachtlijsten komen kinderen noodgedwongen, zonder de juiste begeleiding, in het reguliere onderwijs terecht. In het ergste geval komen kinderen zelfs thuis te zitten. Naar schatting wachten er momenteel minstens 200 kinderen op een plek op een geschikte school’, zo meldt de Telegraaf.

Doorschuifgedrag

Voorzitter Wim Ludeke zegt in de krant in reactie daarop dat het LECSO zich grote zorgen maakt. ‘We zien vooral doorschuifgedrag vanuit het reguliere onderwijs. Als daar een leerling extra aandacht nodig heeft, dan sturen ze die al gauw naar het speciaal onderwijs’, aldus Ludeke.

Lees meer…

Sbo en speciaal onderwijs groeien met 2000 leerlingen

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het aantal leerlingen in het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs is vorig jaar met in totaal circa 2000 gestegen. Dat meldt onderwijsminister Arie Slob in een brief aan de Tweede Kamer.

In beide sectoren gaat het om een toename met ongeveer 1000 leerlingen. Het AD meldde eerder dat alleen al in het speciaal basisonderwijs het aantal leerlingen met 2000 was gegroeid, maar dat komt dus niet overeen met wat Slob meldt.

Binnen het speciaal onderwijs doet de stijging zich het sterkste voor bij de leerlingen uit cluster 3/4 (ruim 700 leerlingen), gevolgd door cluster 2 (ruim 260 leerlingen).

In het voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs was vorig jaar sprake van lichte afname van het aantal leerlingen. Het reguliere onderwijs had vorig jaar te maken met behoorlijke krimp als gevolg van negatieve demografische ontwikkelingen.

Lees meer…

Slob hekelt kale ranglijstjes met eindtoetsscores

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Ranglijsten op basis van alleen de eindtoetsscores zijn zeer onwenselijk. Dat benadrukt onderwijsminister Arie Slob in reactie op Kamervragen over de verplichte eindtoets in het speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs.

Afgelopen september maakte Slob in deze brief aan de Tweede Kamer bekend dat vanaf het schooljaar 2019-2020 ook het speciaal basisonderwijs (sbo) en het speciaal onderwijs (so) verplicht zullen zijn een eindtoets af te nemen.

Met invoering van de Wet Eindtoetsing PO is de eindtoets vanaf schooljaar 2014-2015 verplicht in het reguliere basisonderwijs. Er was echter vanuit de overheid nog geen toets beschikbaar voor het sbo en so. Nu die er wel is (adaptieve Centrale Eindtoets), is besloten dat ook het sbo en so vanaf 2019-2020 een eindtoets moeten afnemen.

Ontheffing

De verplichting om een eindtoets af te nemen betekent echter niet, zo laat Slob in deze reactie op Kamervragen weten, dat alle leerlingen in het sbo en so de toets gaan maken. ‘Het bevoegd gezag behoudt de mogelijkheid om te bepalen dat bepaalde leerlingen geen eindtoets hoeven af te leggen’, aldus de minister.

Hij wijst daarbij op Beleidsregel ontheffingsgronden eindtoetsing PO. Daarin staat dat zeer moeilijk lerende kinderen en meervoudig gehandicapte leerlingen de toets niet hoeven te maken.

Ranglijstjes

De minister laat in zijn reactie op vragen uit de Tweede Kamer verder weten het zeer onwenselijk te vinden als op basis van eindtoetsresultaten ‘ranglijstjes worden gemaakt van scholen (…) zonder daarbij de context van de scholen mee te nemen’.

Ongewenst gebruik van eindtoetsgegevens voor lijstjes kan volgens hem het beste worden tegengegaan als scholen zich helder over het eigen beleid en bereikte resultaten verantwoorden. Slob vindt Scholen op de Kaart daarvoor heel geschikt.

Speciaal basisonderwijs groeit met 2000 leerlingen

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het aantal leerlingen in het speciaal basisonderwijs is vorig jaar fors gestegen, meldt het AD. Volgens de krant groeide het aantal leerlingen in het sbo met 2000.

Voorzitter Wim Ludeke van het Landelijke Expertisecentrum Speciaal Onderwijs (Lesco) zegt in de krant dat bij de reguliere basisscholen de rek eruit is: ‘Leerkrachten hebben met alle goede wil geprobeerd kinderen binnenboord te houden, maar dat lukt niet meer.’

Hij zegt ook dat leerlingen niet altijd de hulp krijgen die ze nodig hebben. ‘Je ziet dat samenwerkingsverbanden steeds meer hun eigen regels maken. In paniek halen ze rare fratsen uit. Zo krijgen kinderen veel te laat de hulp die ze nodig hebben. We zijn schadelijk bezig’, aldus de voorzitter van het Lesco in het AD.

Lees meer…

 

 

Speciaal basisonderwijs: vier dagen school, minder zieken

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Leerlingen van speciale basisschool De Wissel in Hoorn gaan dit schooljaar vier in plaats van vijf dagen per week naar school. Daardoor zijn er minder kinderen ziek, meldt het Algemeen Dagblad.

In het oktobernummer van magazine Naar School! van VOS/ABB stond een artikel over SBO De Wissel. De leerlingen van deze school hebben elke woensdag vrij. Hiermee wil De Wissel onrust en ziekteverzuim onder de kinderen terugdringen. Het experiment van de school in Hoorn past in de pilot Regelluwe Scholen.

In het AD staat nu dat SBO De Wissel verbeteringen ziet. Het is ziekteverzuim is gehalveerd en leerlingen zijn rustiger geworden. Bijkomend voordeel is dat de leraren, die niet vrij zijn op woensdag, meer tijd hebben om hun lessen voor te bereiden.

Later naar sbo, hoger advies vervolgonderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Veel kinderen gaan tegenwoordig pas op latere leeftijd naar het speciaal basisonderwijs (sbo), maar het is niet zo dat zij kwetsbaardere leerlingen zijn. Dat staat in het onderzoeksrapport Kenmerken van leerlingen in het speciaal basisonderwijs 2008-2018.

Er is voor het onderzoek onder andere gekeken naar de leeftijd waarop kinderen naar het sbo gaan en het advies dat zij krijgen voor vervolgonderwijs.

‘Bij instroom op latere leeftijd krijgen leerlingen geen lagere, maar juist hogere adviezen. Dit wijst niet op zwaardere problematiek specifiek bij leerlingen die later instromen in het sbo’, zo melden de onderzoekers.

Aanleiding voor het onderzoek waren signalen vanuit het sbo dat het steeds moeilijker wordt om kinderen goed voor te bereiden op het vervolgonderwijs naarmate ze later instromen. De resultaten van het onderzoek lijken dus te wijzen op het tegenovergestelde.

Het onderzoek maakt deel uit van de Evaluatie passend onderwijs.

Lees meer…

Eindtoets ook verplicht in speciaal (basis)onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Vanaf het schooljaar 2019-2020 zullen ook het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs verplicht zijn een eindtoets af te nemen. Dat meldt onderwijsminister Arie Slob in een brief aan de Tweede Kamer.

Met invoering van de Wet Eindtoetsing PO is de eindtoets vanaf schooljaar 2014-2015 verplicht in het reguliere basisonderwijs. ‘Op dat moment was er vanuit de overheid nog geen toets beschikbaar voor het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs die als terugvaloptie kon dienen als er een van de commerciële eindtoetsen zich een ernstig incident zou voordoen. Om die reden is toen besloten om de verplichting voor de eindtoets in het sbo en so pas in te laten gaan wanneer er een overheidstoets beschikbaar is die geschikt is voor deze doelgroep’, zo legt Slob uit.

Er is inmiddels een toets beschikbaar die als terugvaloptie kan dienen: de Adaptieve Centrale Eindtoets voor het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs. Daarom is nu besloten dat, zoals eerder aangekondigd, het sbo en so vanaf 2019-2020 verplicht zullen zijn een eindtoets af te nemen.

Lees meer…

‘Speciaal basisonderwijs gebaat bij vierdaagse schoolweek’

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

SBO De Wissel in Hoorn heeft vanaf komend schooljaar een vierdaagse schoolweek. De leerlingen zijn dan op woensdag vrij. Het gaat om een proef die onder het experiment Regelluwe scholen valt.

Op de website van de school staat dat de huidige vijfdaagse schoolweek voor de kinderen een pittige klus is. ‘Kinderen moeten dagelijks veel dingen doen die moeilijk voor ze zijn en dat kost veel energie. Kinderen hebben het tijdens de lessen steeds moeilijker om de concentratie vast te houden. Ze zijn sneller overprikkeld, boos of moe en dat komt het onderwijs natuurlijk niet ten goede.’

Het is volgens De Wissel duidelijk dat kinderen meer rust en ontspanning nodig hebben. ‘Met een knip in de week kunnen kinderen het op donderdag en vrijdag beter volhouden en daarmee worden onze lessen aan het einde van de week veel effectiever.’

Lees meer…

OCW relativeert conclusies Trouw over passend onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De groei in het speciaal onderwijs ‘bestaat vooral uit leerlingen tot en met zeven jaar, met name dove, slechthorende kinderen en leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis, die niet onder het stelsel passend onderwijs vallen’. Daarmee reageert een woordvoerder van het ministerie van OCW op een bericht in Trouw.

De krant meldt op basis van cijfers van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) dat het aantal leerlingen in het speciaal basisonderwijs vorig jaar met 100 is gestegen, terwijl het totale aantal leerlingen met 13.000 afnam.

‘Dat is opvallend’, aldus Trouw, ‘omdat het juist de bedoeling is dat kinderen met en zonder beperking zoveel mogelijk samen naar school gaan’. De krant voegt daaraan toe dat vier jaar na de invoering van de Wet passend onderwijs blijkt dat ‘kinderen met een beperking nog altijd grotendeels naar een aparte school (…) gaan’.

Groei in cluster 2

Het ministerie van OCW benadrukt in de krant dat er weliswaar groei is, maar niet zozeer in het speciaal basisonderwijs. De groei van het aantal leerlingen doet zich volgens OCW vooral voor in cluster 2 van het speciaal onderwijs, dat zich richt op leerlingen met een visuele, auditieve of communicatieve beperking.

Cluster 2 maakt geen deel uit van de regionale samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs. Het kent een landelijke toelatingssystematiek.

Lees meer…

Download Leerlingenaantallen in speciaal onderwijs

Directeur over passend onderwijs: ‘Kinderen gaan stuk’

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Kinderen met een laag IQ en gedragsproblemen gaan stuk als ze op een reguliere basisschool zitten. Dat zegt directeur Jacob Mannessen van de openbare sbo-school De Poldervaart in Schiedam in een uitzending van De Monitor van KRO-NCRV over passend onderwijs.

Volgens Mannessen is er in het reguliere basisonderwijs ‘een te grote focus op de intellectuele capaciteiten’. Bovendien vindt hij de klassen van reguliere basisscholen te groot. ‘Hier op school mogen kinderen hun eigen leerlijn volgen, de groepen zijn een stuk kleiner, er is veel meer aandacht, er is grote rust hier.’

‘Kinderen zitten regelmatig te lang op het huidige regulier onderwijs. Het onderwijs is zo veeleisend dat kinderen stuk gaan. Dan komen ze hier en zijn hier eerst een jaar bezig om tot rust te komen, omdat ze zo boos en verdrietig zijn’, aldus Mannessen.

‘Het leren is gestagneerd. En bij sommigen krijg je dat bijna niet meer opgestart omdat er zo veel frustratie is.’ De grootste problemen doen zich volgens hem voor bij kinderen met een laag IQ en gedragsproblemen.

Passend onderwijs niet bedoeld om sbo in stand te houden

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

‘Uitgangspunt is dat er voor elke leerling een passend aanbod is; het doel is niet om bepaalde voorzieningen in stand te houden.’ Daarmee reageert staatssecretaris Sander Dekker van OCW op Kamervragen van de SP over passend onderwijs en het speciaal basisonderwijs (sbo), dat volgens die partij onder druk staat.

SP-Kamerlid Tjitske Siderius had Dekker gevraagd of hij het ‘wenselijk acht’ dat door de invoering van passend onderwijs het sbo ‘onder grote druk is komen te staan’. Volgens Siderius, die zich voor haar vragen baseerde op berichten uit de media, vreest het personeel in het sbo voor het voortbestaan van dit type onderwijs.

De staatssecretaris erkent dat er in het sbo sprake is van een dalende trend, maar hij laat Siderius zien dat die trend al is ingezet voordat passend onderwijs werd ingevoerd. ‘Deze daling kan dus niet aan passend onderwijs worden toegeschreven. Sinds de invoering van Weer Samen Naar School (WSNS) in 1998 wordt sterker gekeken of het sbo wel echt de beste plek is voor de leerling of dat deze ook op een reguliere basisschool terecht kan’, aldus Dekker.

Hij wijst er ook op dat het uitgangspunt van passend onderwijs is dat er voor elke leerling een passend aanbod is. ‘Het doel is niet om bepaalde voorzieningen in stand te houden’, benadrukt hij. ‘In de regio moet worden bezien wat er nodig is om tot een dekkend aanbod voor alle leerlingen te komen. Ik ga dan ook geen extra maatregelen nemen ten aanzien van het sbo.’

Leerlingen speciaal basisonderwijs rekenen beter

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Leerlingen in het speciaal basisonderwijs zijn beter gaan rekenen. Dat meldt het Cito.

Het toetsinstituut baseert zich op een peiling naar het reken- en wiskundeniveau in de eindgroep van het speciaal basisonderwijs. Uit deze peiling uit 2013 blijkt dat de prestaties vergeleken met de vorige peiling in 2006 op bijna alle aspecten zijn gestegen. Alleen bij hoofdrekenen zijn de prestaties gelijk gebleven.

De gemiddelde leerling aan het eind van het speciaal basisonderwijs rekent op hetzelfde niveau als een leerling aan het eind van groep 5 van de reguliere basisschool. Verder blijkt dat jongens op alle rekenonderdelen gemiddeld vaardiger zijn dan meisjes.

Lees meer…

Ongeveer 70.000 leerlingen naar sbo of speciaal onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

In het schooljaar 2013-2014 zaten circa 70.000 leerlingen in het speciaal basisonderwijs of op een speciale school voor basisonderwijs. Dat komt volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) neer op ongeveer 5 procent.

Het primair onderwijs telde in 2013-2014 ruim 1,5 miljoen leerlingen. Dit is volgens het CBS exclusief het aantal leerlingen in het voorgezet speciaal onderwijs.

Circa 95 procent zat op een school voor regulier basisonderwijs. Ruim 38.000 leerlingen gingen naar het speciaal basisonderwijs en bijna 32.000 naar het speciaal onderwijs voor bijvoorbeeld zeer moeilijk lerende leerlingen of kinderen met lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen.

Het CBS meldt dat het aandeel leerlingen dat naar het speciaal basisonderwijs gaat de afgelopen jaren gestaag is afgenomen. ‘Voor het basisonderwijs op speciale scholen nam het aandeel tot het schooljaar 2007-2008 nog toe, daarna bleef het vrij stabiel. In absolute zin was de laatste twee jaren zelfs sprake van een lichte daling, vooral in cluster 3.’

Dit kwam volgens het CBS deels doordat het vanaf 2008 de mogelijkheid ontstond om leerlingen vanaf 13 jaar in te schrijven in het voortgezet speciaal onderwijs. Leerlingen vanaf 14 jaar worden daardoor minder vaak meegerekend bij speciale scholen voor basisonderwijs.

Op dit moment verschilt sterk per regio hoeveel leerlingen naar het speciaal basisonderwijs of het speciaal onderwijs gaan. In het schooljaar 2013-2014 was dit aandeel het hoogst in Limburg en in Overijssel. Drenthe had het laagste aandeel, wat volgens het CBS vooral komt door het kleine aandeel leerlingen in het speciaal onderwijs.

Leesprestaties gaan (iets) omhoog

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Kinderen in het (speciaal) basisonderwijs zijn iets beter gaan lezen. Dat meldt het Cito.

In de periode 2011-2012 heeft het toetsinstituut peilingen uitgevoerd naar het niveau van leesvaardigheid van leerlingen in de groepen 5 en 8 van de basisschool en in het speciaal basisonderwijs (SBO). Het blijkt volgens het Cito dat de prestaties licht stijgen voor wat betreft de vaardigheid van het interpreteren van teksten.

‘Verder lijkt in groep 5 de daling van het plezier in lezen die zich sinds 1994 heeft voorgedaan tot stilstand te zijn gekomen. In groep 8 en het SBO is het percentage leerlingen dat plezier heeft in lezen sinds de vorige peiling gestegen van 35 procent naar 47 procent!’, meldt het Cito op zijn website.

Nieuwe website toont resultaten primair onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Staatssecretaris Sander Dekker van OCW heeft maandag in Utrecht het officiële startsein gegeven voor de website www.scholenopdekaart.nl. Met deze website laat het primair onderwijs transparant de resultaten van scholen zien.

De website bevat de eerste informatie van alle basisscholen, scholen voor speciaal basisonderwijs en scholen voor speciaal onderwijs. Zij tonen daarmee hun resultaten in de context van de scholen. Er staan onder andere gegevens op over de herkomst van de leerlingen, hun vervolgonderwijs, de samenstelling van het team, het oordeel van de Inspectie van het Onderwijs en het gemiddelde resultaat van de eindtoets. De website is nog in ontwikkeling en zal de komende jaren verder uitgroeien tot een middel waarmee ouders en andere belanghebbenden eenvoudig informatie kunnen vinden.

De lancering van de website door staatssecretaris Dekker was in basisschool De Schakel in Utrecht-Overvecht.