De sociaaleconomische status van ouders is meer bepalend voor het schoolsucces van een kind dan een migratieachtergrond. Kinderen van ouders met een lager inkomen en lager opleidingsniveau beginnen al met een achterstand aan de basisschool en die achterstand halen ze niet meer in. Dit staat in het onderzoeksrapport Ongelijkheid van het jonge kind van het Centraal Planbureau (CPB).
Uit het CPB-onderzoek blijkt dat kinderen van ouders met een laag inkomen of een lage opleiding al op driejarige leeftijd veel minder goed zijn in reken- en taalvaardigheden dan kinderen van ouders met een hoog inkomen of hoog opleidingsniveau. Vanaf groep 3 nemen de verschillen niet of nauwelijks verder toe, maar ze worden ook niet kleiner. Kinderen met laagopgeleide ouders scoren ook lager op werkhouding en gedrag in de klas. Op dit punt heeft inkomen minder invloed.
Vergelijking met migratieachtergrond
Kinderen met een migratieachtergrond beginnen gemiddeld met een achterstand in taal en rekenen, maar zij maken gedurende de schoolloopbaan wel een inhaalslag. Uiteindelijk wijken zij met hun resultaten weinig af van klasgenoten uit sociaaleconomisch vergelijkbare gezinnen zonder migratieachtergrond. Het CPB heeft ook gekeken naar verschillen tussen jongens en meisjes. Meisjes hebben al vanaf 2-jarige leeftijd gemiddeld een voorsprong in taalvaardigheid. Jongens ontwikkelen vanaf 6 jaar een voorsprong in rekenen. Jongens scoren daarnaast lager op werkhouding en gedrag dan meisjes.
Het CPB benadrukt dat een achterstand op jonge leeftijd nadelig kan uitpakken voor de latere kansen op de arbeidsmarkt. ‘Daarom is het belangrijk om al in een vroeg stadium ongelijkheid in het onderwijs tegen te gaan’, zo staat in het rapport. Het CPB wijst op buitenlandse onderzoeken waaruit blijkt dat voor- en vroegschoolse educatie en speciale programma’s voor kinderen met een achterstand kunnen helpen om de ongelijkheid terug te dringen. In hoeverre dergelijke programma’s in Nederland effect hebben, is onvoldoende bekend. Daarvoor is volgens het CPB aanvullend onderzoek nodig.