AOb wil meldplicht noodmaatregelen lerarentekort

Gepubliceerd op 11 mei 2019 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Algemene Onderwijsbond (AOb) vindt dat scholen altijd aan de Inspectie van het Onderwijs moeten melden welke noodmaatregelen zij nemen in het kader van het lerarentekort.

De AOb stelt dat het lerarentekort groter is dan nu zichtbaar is. ‘Daarom moet de Onderwijsinspectie in kaart brengen wat scholen voor noodmaatregelen nemen en hoe vaak zij onbevoegden voor de klas zetten’, aldus AOb-bestuurder Eugenie Stolk.

Zij vindt dat onderwijsminister Arie Slob scholen moet verplichten om een melding te doen bij de inspectie als zij naar een noodmaatregel grijpen vanwege het lerarentekort. De meldplicht zou wat de AOb betreft moeten gaan gelden in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs.

Scholen hebben het al druk genoeg…

Volgens RTL Nieuws krijgt het plan van de AOb steun van GroenLinks, SP, PvdA en D66 in de Tweede Kamer, maar ziet Slob het niet zitten. ‘Ik ga niet een verplichting nog een keer aan de scholen opleggen, waar de scholen al werkdruk genoeg hebben’, zo citeert de commerciële nieuwszender de minister.

Inspectie slaat alarm over toenemende segregatie

Gepubliceerd op 10 april 2019 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De segregatie in het onderwijs is een almaar groeiend probleem. Dat signaleert de Inspectie van het Onderwijs. ‘We zien (…) dat groepen leerlingen elkaar steeds minder tegenkomen’, zo staat in het rapport De Staat van het Onderwijs 2019.

De inspectie waarschuwt ervoor dat het probleem van de segregatie steeds groter wordt als we er niets tegen ondernemen. Het probleem speelt volgens de inspectie onder andere in de steden. Het zorgt ervoor dat de kansenongelijkheid toeneemt.

In het rapport wordt segregatie in verband gebracht met versnippering van het aanbod. Hierbij noemt de inspectie de opkomst van profielscholen met een specifiek onderwijsaanbod, waarvoor ouders soms veel geld moeten betalen. Voorbeelden zijn technasia, cultuurprofielscholen en mediawijsheidscholen.

Artikel 23 en burgerschap

Deze segregatie komt bovenop de traditionele denominatieve scheidslijnen die het gevolg zijn van artikel 23 in de Grondwet over de vrijheid van onderwijs. Deze scheidslijnen lopen tussen het openbaar onderwijs dat van en voor iedereen is en de verschillende vormen van bijzonder onderwijs, zoals protestants-christelijk, rooms-katholiek en islamitisch onderwijs. Vorig jaar liet de inspectie al zien dat deze scheidslijnen een segregerend effect kunnen hebben.

De inspectie roept in verband met de toenemende segregatie en kansenongelijkheid op tot een gerichte en gezamenlijke aanpak voor alle sectoren. Zo benadrukt de inspectie dat alle scholen hun leerlingen moeten ‘voorbereiden op deelname in de samenleving’.

Wat dit betreft is de inspectie positief over de trend dat burgerschapsonderwijs en persoonsvorming steeds meer aandacht krijgen. ‘Scholen die extra in burgerschap investeren, lijken over de tijd betere uitkomsten te behalen’, zo staat in het rapport. Maar de inspectie signaleert ook dat de meeste scholen weinig of geen inzicht hebben in de resultaten van hun burgerschapsonderwijs.

Download De Staat van het Onderwijs 2019

Onafhankelijk toezicht must voor samenwerkingsverband

Gepubliceerd op 13 maart 2019 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs heeft de besturen van een aantal samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs een brief gestuurd over hun lopende herstelopdracht ten aanzien van onafhankelijk intern toezicht.

De brief is gestuurd naar besturen van samenwerkingsverbanden waarvan eerder is vastgesteld dat het intern toezicht feitelijk niet onafhankelijk is. Deze besturen moeten ervoor zorgen dat het toezichthoudend orgaan wel onafhankelijk gaat functioneren.

De inspectie benadrukt het belang van onafhankelijk intern toezicht. ‘Wanneer we constateren dat het intern toezicht in een concrete situatie niet voldoende onafhankelijk functioneert, formuleren we herstelopdrachten op grond van deugdelijkheidseisen.’

Predicaat Excellente School naar 79 scholen

Gepubliceerd op 21 januari 2019 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het predicaat Excellente School is dit keer naar 79 scholen gegaan. Dat meldt de Inspectie van het Onderwijs.

Het zijn 22 scholen voor primair onderwijs, 45 scholen voor voortgezet onderwijs en 12 scholen voor speciaal onderwijs. Hiermee komt het totale aantal scholen dat zich excellent mag noemen op 191.

De toekenning van het predicaat betekent dat een school (of schoolsoort) onderwijs biedt van goede kwaliteit en excelleert met een specifiek profiel. Het is de bedoeling dat excellente scholen hun kennis over hun kwaliteit delen met andere scholen.

Bestuur LVO maakte examendebacle mogelijk

Gepubliceerd op 14 december 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het vorige college van bestuur van Limburgs Voortgezet Onderwijs onder leiding van André Postema heeft het examendebacle op VMBO Maastricht mogelijk gemaakt. Dat concludeert de Inspectie van het Onderwijs, die ook zelf grote steken heeft laten vallen.

De inspectie concludeert na onderzoek bij LVO dat het college van bestuur de onderwijsresultaten onvoldoende controleerde en niet voldeed aan de wettelijke voorschriften op het gebied van kwaliteitszorg. Daardoor kon het gebeuren dat het bestuur het examendebacle niet zag aankomen.

Ook de raad van toezicht van LVO faalde. Die hield onvoldoende toezicht op het functioneren van het bestuur. Bovendien was het interne toezicht niet goed ingericht, waardoor er geen zicht was op de problemen bij VMBO Maastricht. Verder concludeert de inspectie dat de klachtenafhandeling niet transparant genoeg was.

Inspectie liet grote steken vallen

De inspectie heeft ook haar eigen rol in het examendebacle bij VMBO Maastricht laten onderzoeken. In het rapport dat naar aanleiding van dit onderzoek is opgesteld, staat dat ook de inspectie grote steken heeft laten vallen. Zo blijkt dat er geen zicht was op de kwaliteit van de schoolexamens.

Bovendien had de inspectie beter kunnen wachten met het ongeldig verklaren van de centrale examens. Daarnaast was de crisiscommunicatie door de inspectie niet goed. Daardoor kon de situatie escaleren. Ook wordt geconcludeerd dat de inspectie nauwer had kunnen samenwerken met LVO.

Voorzitters bestuur en raad van toezicht weg

De Inspectie van het Onderwijs verklaarde kort voor de zomervakantie bij VMBO Maastricht alle eindexamens ongeldig, nadat was gebleken dat geen enkele leerling had voldaan aan de eisen om examen te mogen doen. Vorige maand werd bekend dat bestuursvoorzitter André Postema en voorzitter Jan Schrijen van de raad van toezicht van LVO naar aanleiding van het examendebacle waren afgetreden.

Inspectie moet onderzoeksrapporten aanpassen

Gepubliceerd op 5 december 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs moet de onderzoeksrapporten van drie scholen aanpassen. Dat heeft de rechter in Den Haag in kort geding bepaald.

De drie scholen vallen onder de Stichting voor Persoonlijk Onderwijs. In het kort geding werd geëist dat de inspectie op tien punten wijzigingen in de rapporten zou aanbrengen.

Op een aantal punten gaf de rechter het schoolbestuur gelijk. Zo moet de inspectie een negatief oordeel over de medezeggenschap aanpassen. Daarnaast moet duidelijker worden vermeld dat de toezichtstructuur van de stichting niet negatief is beoordeeld.

Lees de uitspraak

Informatie: Onderwijsjuristen, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, onderwijsjuristen@vosabb.nl

Schoolbesturen over het algemeen financieel gezond

Gepubliceerd op 3 december 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs meldt dat schoolbesturen over het algemeen financieel gezond zijn. Ze boekten in 2017 gezamenlijk een positief resultaat van 0,7 procent.

In De Financiële Staat van het Onderwijs 2017 staat dat er sprake lijkt ‘van een brede tendens van nogal voorzichtig begroten’. De inspectie signaleert dat het vaak moeilijk is de relatie te leggen tussen de begroting en behaalde resultaten.

‘Het is daarom noodzakelijk dat besturen en scholen beter beleidsrijk, meerjarig gaan begroten en dat de transparantie in de verslaglegging toeneemt. Wat weer moet leiden tot een betere planning van de inzet van de beschikbare middelen’, aldus de inspectie.

De onderwijsministers Ingrid van Engelshoven en Arie Slob voegen er in een brief aan de Tweede Kamer aan toe dat schoolbesturen best een negatief resultaat kunnen begroten als zij ‘grote reserves’ hebben. ‘Gespaarde middelen moeten op enig moment worden geïnvesteerd (…), zodat goed, duurzaam onderwijsaanbod in stand blijft’, zo staat in de brief. Wat ‘grote reserves’ precies zijn, staat er niet in vermeld.

Samenwerkingsverbanden passend onderwijs

Bij de samenwerkingsverbanden voor passend onderwijs is volgens de inspectie sprake van ‘een groot verschil (…) tussen begroting en realisatie’. Na een begroot resultaat van ruim 4 miljoen euro volgde in 2017 een feitelijk resultaat van bijna 32 miljoen euro. Dit roept de vraag op ‘in hoeverre de samenwerkingsverbanden hun financiële processen weten te beheersen’.

De inspectie heeft naast De Financiële Staat van het Onderwijs het rapport Zicht op de besteding van de middelen voor passend onderwijs gepubliceerd.

Vrijwillige ouderbijdrage

In het rapport staat ook dat in het primair en voortgezet onderwijs de vrijwillige ouderbijdrage hoger wordt. In het primair onderwijs steeg deze bijdrage van gemiddelde 41 euro in 2013 tot 50 euro per leerling in 2017. In het voortgezet onderwijs ging het gemiddelde bedrag omhoog van 160 naar 204 euro.

Handreiking tijdelijke noodmaatregelen lerarentekort

Gepubliceerd op 9 november 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

In een handreiking van het ministerie van OCW en de Inspectie van het Onderwijs staat welke tijdelijke noodmaatregelen schoolbesturen kunnen nemen om te voorkomen dat klassen zonder leraar komen te zitten.

De handreiking informeert scholen en schoolbesturen wat er mogelijk is binnen de wet, maar er staat ook in wat te doen bij overmacht. De veiligheid van leerlingen en personeel en de kwaliteit van het onderwijs zijn daarbij het uitgangspunt.

Zo wordt uitgelegd hoe vaak en voor welke groepen een vierdaagse schoolweek is toegestaan. Ook staat in de handreiking voor welke vakken buiten het kerncurriculum eventueel onbevoegde krachten kunnen worden ingezet. Het ministerie en de inspectie benadrukken dat ook voor deze mensen geldt dat ze een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) moeten kunnen overleggen.

Handhaving inspectie

Als er in noodsituaties maatregelen worden genomen die niet passen binnen de regels, zal de Inspectie van het Onderwijs niet direct handhaven. Voorwaarde is wel dat de schoolbestuurder of directeur kan laten zien waarom en hoe bepaalde keuzes zijn gemaakt. Daarnaast wil de inspectie dat de school en het bestuur aantonen dat ze blijven zoeken naar structurele oplossingen.

Download de handreiking:

Een lerarentekort op uw school? Wat is er mogelijk en waar moet u op letten?

Zorgen over intern toezicht kleinere schoolbesturen

Gepubliceerd op 12 oktober 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs trekt bij de kleinere schoolbesturen aan de bel over de kwaliteit van hun intern toezicht.

De inspectie constateert op basis van onderzoek dat niet alle kleinere schoolbesturen hun intern toezicht goed hebben georganiseerd. Het gaat met name om de functionele scheiding tussen bestuur en toezicht.

Het blijkt, zo meldt de inspectie, dat met name kleinere schoolbesturen bestuurders hebben die ‘minder goed rolvast’ zijn. ‘Juist bij deze bestuursvorm is het van belang dat het bestuur een goed evenwicht tussen uitvoering en toezicht regelt, en ook toepast’, aldus de inspectie.

Download het rapport ‘Functionele scheiding van bestuur en toezicht in de praktijk’

Inspectie verbreedt onderzoek VMBO Maastricht

Gepubliceerd op 16 juli 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs voert naar aanleiding van het examendebacle bij VMBO Maastricht een breder onderzoek uit bij scholen en het bestuur van stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO).

Het inspectieonderzoek naar VMBO Maastricht wordt uitgebreid met een steekproefonderzoek bij andere scholen die onder het LVO-bestuur vallen. Ook onderzoekt de inspectie het bestuurlijk handelen van het LVO-bestuur, waarvan het omstreden PvdA-Eerste Kamerlid André Postema de voorzitter is.

Postema legt de schuld voor het examendebacle bij VMBO Maastricht herhaaldelijk bij de inspectie. Die had volgens hem de examens niet ongeldig mogen verklaren.

Cijfers centrale vmbo-examens Maastricht blijven staan

Gepubliceerd op 27 juni 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De uitslagen van de centrale examens van de leerlingen van VMBO Maastricht blijven geldig tot 1 januari 2019. De 354 leerlingen die dit betreft, krijgen tot die tijd de kans om hun schoolexamens te repareren. Dat staat in een brief van onderwijsminister Arie Slob aan de Tweede Kamer.

De minister heeft laten onderzoeken of de centrale examens in april en mei goed zijn afgenomen. Volgens het College van Toetsen en Examens (CvtE) is dat inderdaad netjes gegaan. Dat geeft minister Slob en de Inspectie van het Onderwijs genoeg vertrouwen om te besluiten dat deze uitslagen kunnen blijven staan.

De minister wijkt daarmee af van de examenregels. Dat is volgens Slob en de inspectie nodig, omdat de situatie in Maastricht uniek is en omdat leerlingen zo min mogelijk de dupe moeten zijn van het wanprestatie van het Porta Mosana College en het Sint-Maartenscollege van de stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO).

De gemiste schoolexamens moeten nog wel worden gemaakt, voordat leerlingen een diploma kunnen krijgen. Dat is geen garantie op succes, benadrukt Slob, maar biedt leerlingen volgens hem in elk geval de kans om hun diploma alsnog te halen. Volgens de minister zijn er bij de schoolexamens duizenden tekortkomingen geconstateerd.

Een deel van de leerlingen zou nog deze zomer alle vakken kunnen afronden en vervolgens met een diploma aan een vervolgopleiding kunnen beginnen. Daarnaast zal een deel van de leerlingen meer tijd nodig hebben. Slob zegt dat hij zich ervoor zal inzetten dat zij alvast aan een vervolgopleiding kunnen beginnen, dus zonder diploma.

Dan is er nog een groep leerlingen bij wie de achterstanden zo ver zijn opgelopen, dat mogelijk het jaar opnieuw gedaan moet worden.

Op 22 juni werd bekend dat de Inspectie van het Onderwijs de centrale examens van 354 leerlingen van het Porta Mosana College en het Sint-Maartenscollege in Maastricht ongeldig had verklaard, omdat bleek dat deze scholen hun leerlingen niet alle schoolexamens hadden laten maken.

Onafhankelijk onderzoek naar kwaliteit schoolexamens

Gepubliceerd op 25 juni 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De VO-raad neemt het initiatief tot een onafhankelijk onderzoek naar de kwaliteit van de schoolexamens en de positie van het programma van toetsing en afsluiting (pta) hierin. Aanleiding is het examenschandaal bij twee vmbo’s in Maastricht van de stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO).

De sectororganisatie meldt dat het onderzoek tot doel heeft om waar mogelijk verbetering aan te brengen. Het moet ook laten zien dat de scholen voor voortgezet onderwijs het van het grootste belang vinden dat ze het vertrouwen hebben van de politiek en de samenleving.

Naar aanleiding van het vmbo-examenschandaal bij het Porta Mosana College en het Sint-Maartenscollege in Maastricht roept de VO-raad ook zijn leden op om kritisch te kijken naar de wijze waarop de schoolexamens in de eigen school of scholen zijn ingericht. Ook wordt de leden gevraagd om de bekijken of de afspraken in het pta helder en werkbaar zijn en of er voldoende checks and balances zijn.

De Inspectie van het Onderwijs heeft de centrale examens van 354 leerlingen van de Maastrichtse vmbo’s ongeldig verklaard, omdat bleek dat zij niet alle schoolexamens hadden gedaan. Dat is voorwaarde om aan de centrale examens te mogen maken.

Inspectie verwacht in juli gegevens sociale veiligheid

Gepubliceerd op 22 juni 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs verwacht van alle scholen dat ze uiterlijk op 1 augustus de monitoringsgegevens over sociale veiligheid hebben aangeleverd.

‘Een onderdeel van de zorgplicht sociale veiligheid is dat uw school van alle leerlingen de veiligheidsbeleving in beeld brengt. Wij verwachten van u dat u deze gegevens voor 1 augustus bij ons aanlevert’, meldt de inspectie aan de scholen.

Het aanleveren van deze gegevens kan via de toetsleverancier van de school.

Inspectie mag geen richting geven aan kwaliteit

Gepubliceerd op 21 juni 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het behoort niet tot de taak van de Inspectie van het Onderwijs om richting te geven aan kwaliteit. Dat stelt directeur Hans Teegelbeckers van VOS/ABB in het licht van de nieuwe onderzoekskaders van de inspectie, die per 2 juli in werking moeten treden.

Hij benadrukt dat het de taak van de Inspectie van het Onderwijs is om te controleren of scholen voldoen aan deugdelijkheidseisen die aan hen zijn gesteld. ‘Het verder oprekken van de bevoegdheid van de inspectie om richting te geven aan kwaliteit, valt buiten het taakgebied zoals de wetgever dat heeft bedoeld’, aldus Teegelbeckers.

Deze stellingname die hij namens VOS/ABB inneemt, sluit aan bij die van de christelijke profielorganisatie Verus. Die benadrukt in het kader van de voorgestelde waardering ‘goed’, dat de scheiding tussen de toezichthoudende en stimulerende rol van de inspectie vervaagt.

Voorwaarde Excellente Scholen: eerst waardering ‘goed’

Gepubliceerd op 14 juni 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Scholen die zich willen aanmelden voor het traject Excellente Scholen 2019, moeten de waardering ‘goed‘ van de Inspectie van het Onderwijs hebben.

In voorgaande jaren kon een school zich aanmelden voor het traject Excellente Scholen zonder dat de school de waardering ‘goed’ had. De inspectie voerde dan een onderzoek uit om te bepalen of de waardering ‘goed’ kon worden toegekend.

Deze procedure is veranderd: de school moet nu de waardering ‘goed’ volgens het onderzoekskader 2017 al hebben voordat de school zich aanmeldt voor het traject Excellente Scholen. Als uw school deze waardering van de inspectie nog niet heeft, kunt u tussen 1 augustus en 30 september 2018 daarvoor een aanvraag indienen.

Inspectie is zicht kwijt door ‘wildgroei’ aan toetsen

Gepubliceerd op 16 april 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

‘De Inspectie van het Onderwijs waarschuwt dat het moeilijk wordt om het landelijke niveau van leerlingen vast te stellen op basis van de eindtoetsen nu er een wildgroei aan toetsen is ontstaan’, meldt de Telegraaf.

De krant citeert woordvoerder Jan-Willem Swane van de inspectie: ‘De toetsen zijn niet met elkaar te vergelijken. Dat maakt het onmogelijk om een landelijk beeld te krijgen van hoe leerlingen presteren. En als je dat niet weet, weet je ook niet of leerlingen beter leren lezen of schrijven dan voorgaande jaren.’

‘Andere toets om resultaat op te hogen’

Swane merkt volgens de Telegraaf ook op dat de scholen die lagere resultaten op de Centrale Eindtoets van het Cito behalen, vaak uitwijken naar een alternatieve toets. Directeur Peter Hulsen van de belangenorganisatie Ouders & Ouders vindt dat een slechte ontwikkeling. ‘Dat kan natuurlijk niet. Dat scholen selectief gaan winkelen om zo de resultaten van de school op te hogen. Uit elke toets zou hetzelfde advies moeten komen’, aldus Hulsen.

Scholen kunnen dit schooljaar kiezen uit zes verschillende eindtoetsen:

PO-Raad: Te veel eisen en te weinig waardering

Gepubliceerd op 11 april 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

‘Het jarenlang overvragen en onderwaarderen van het primair onderwijs, de lage bekostiging en een beginnend lerarentekort hebben hun tol geëist.’ Daarmee reageert de PO-Raad op de bevinding van de Inspectie van het Onderwijs dat de kwaliteit van het onderwijs afglijdt.

De signalering van de inspectie dat de kwaliteit van het onderwijs afglijdt staat in het rapport De Staat van het Onderwijs 2016-2017. Voor de sectororganisatie is de negatieve ontwikkeling geen groot nieuws, zo blijkt uit de woorden van voorzitter Rina den Besten: ‘Zorgelijk, maar niet heel verrassend.’

Zij ziet het ‘tekort aan bekostiging’ en het ‘groeiend lerarentekort door te lage salarissen’ als oorzaken van de tanende onderwijskwaliteit. Er worden volgens haar ook te veel eisen gesteld: ‘Scholen worstelen met een overladen lesprogramma en hun bordje wordt alsmaar verder vol geschept.’

Den Besten vindt echter ook dat het onderwijs naar zichzelf moet kijken om te zien wat er beter kan. ‘Scherper focus aanbrengen, goed zicht hebben op de eigen kwaliteit, en daarover verantwoording willen afleggen’, aldus de voorzitter van de PO-Raad.

Staat van het Onderwijs: prestaties onder druk

Gepubliceerd op 11 april 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Inspectie van het Onderwijs signaleert in het rapport De Staat van het Onderwijs 2016-2017 dat de prestaties van leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs over een breed spectrum gelijk blijven of afnemen. Ook op andere punten signaleert de inspectie punten van zorg.

De gelijkblijvende of afnemende prestaties doen zich volgens de inspectie voor bij taal, rekenen, wiskunde, cultuureducatie, natuur en techniek, bewegingsonderwijs en burgerschap. Leerlingen in andere landen doen het gemiddeld beter. Daardoor is ons land zijn internationale toppositie kwijtgeraakt.

Het niveau van de diploma’s laat volgens de inspectie alleen in het vmbo en mbo nog een stijgende lijn zien. In het vmbo neemt het aantal diploma’s in de gemengde of theoretische leerweg toe. In andere sectoren ziet de inspectie geen stijging meer. ‘Het niveau van het hoogst behaalde diploma aan het einde van de schoolloopbaan daalt zelfs iets’, zo staat in het rapport.

Een positief punt is de lage jeugdwerkloosheid in Nederland. Met een afgeronde opleiding in het mbo, het hbo of aan de universiteit hebben jongeren relatief snel een baan. Dat geldt onder andere voor jongeren die in het onderwijs willen gaan werken.

Onderwijskansen en segregatie

De voorwaarden voor gelijke kansen lijken iets te verbeteren, meldt de inspectie. ‘Er zijn meer dubbele adviezen en leerlingen klimmen vaker op binnen het voortgezet onderwijs’, zo staat in het rapport. Toch blijft kansenongelijkheid bestaan, want te zien is aan het feit dat vooral leerlingen in het praktijkonderwijs en beroepsgerichte opleidingen laagopgeleide ouders hebben en vwo’ers vooral hoogopgeleide ouders.

Wat de segregatie betreft, signaleert de inspectie dat die vooral groot is in het basisonderwijs. Het gaat hierbij met name om segregatie naar opleidings- en inkomensniveau van de ouders en minder om etnische segregatie. In het rapport staat verder dat scholen met een bijzonder onderwijsconcept en scholen op religieuze basis bijdragen aan segregatie.

Kwaliteitszorg, autonomie en sturing

De inspectie verbindt de gelijkblijvende en deels afnemende prestaties van leerlingen met de maatschappelijke opdracht aan het onderwijs die steeds meer onder druk staat. ‘Ondanks het grote aantal goede scholen (…) lukt het niet de kwaliteit van het onderwijs voor alle leerlingen (…) te verbeteren’, zo staat in het rapport. Er wordt hierbij een verband gelegd met de autonomie van de scholen, die niet altijd zou worden benut.

Ook noemt de inspectie de hoge werkdruk die in het onderwijs wordt ervaren, het gebrek aan gekwalificeerd personeel op sommige scholen, de discussies over onvoldoende verantwoording en toegenomen tegenstellingen. Andere aspecten die mogelijk negatieve invloed hebben, zijn onvoldoende aandacht voor kwaliteitszorg en verschillende opvattingen over wat goede onderwijskwaliteit inhoudt.

De inspectie ziet ook dat doelen en werkwijzen van gemeentelijke, regionale en landelijke samenwerkingsverbanden of netwerken aanzienlijk van elkaar kunnen verschillen. Veel van deze verbanden en netwerken hebben volgens de inspectie maar weinig doorzettingsmacht. Bovendien ontbreekt het meestal aan tegenkracht en aan consensus over verwachte resultaten.

Download De Staat van het Onderwijs 2016-2017

Interviewtjes met deelnemers

Aan het begin van het congres in de DeFabrique in Utrecht waar het rapport werd gepresenteerd, hield de inspectie korte interviewtjes met deelnemers. Onder anderen directeur Hans Teegelbeckers van VOS/ABB werd gevraagd wat hem naar het congres bracht.

‘De Staat van het Onderwijs maakt duidelijk waar we staan. De bevindingen van de Inspectie van het Onderwijs zijn niet altijd positief. Dat is best lastig voor de mensen in het veld, want zij werken enorm hard. Het spanningsveld tussen de wetgeving van de overheid ten aanzien van onderwijs en de autonomie van scholen bijvoorbeeld, vind ik een interessant thema’, aldus Teegelbeckers.

Hij voegde daaraan toe dat het niet alleen belangrijk is om pijnpunten te constateren, maar vooral ook om daar wat mee te doen. ‘Ik ben heel benieuwd naar trends die de inspectie vandaag nader toelicht en hoop dat de verdieping die alle bezoekers hier krijgen, helpen om het onderwijs in Nederland voortdurend te verbeteren.’

Op 11 april congres De Staat van het Onderwijs

Gepubliceerd op 6 maart 2018 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Op 11 april is in Utrecht het jaarlijkse congres De Staat van het Onderwijs. Dan publiceert de Inspectie van het Onderwijs het gelijknamige rapport.

De dag begint met de uitreiking van het rapport aan de onderwijsministers Ingrid van Engelshoven en Arie Slob. Daarna volgt het programma met interactieve sessies.

De inschrijving sluit op 2 april of eerder als het maximale aantal deelnemers is bereikt.

Vernieuwde onderzoekskader toetsen en examens

Gepubliceerd op 22 december 2017 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Onderwijsminister Ingrid van Engelshoven heeft mede namens haar collega Arie Slob het vernieuwde Onderzoekskader College voor Toetsen en Examens naar de Tweede Kamer gestuurd.

Het vernieuwde kader omvat het jaarlijkse risicogerichte toezicht op de kwaliteit van het functioneren van het College voor Toetsen en Examens (CvTE), de naleving van de wettelijke taken en een driejaarlijks onderzoek naar de kwaliteitsborging van examens en het examenproces door het CvTE.

De Inspectie van het Onderwijs gaat in het onderzoekskader na of het CvTE conform zijn eigen kwaliteitsprocedures werkt en of het college daarmee de kwaliteit, het niveau en de afname van centrale toetsen en examens borgt.

Meer professionele ruimte dan veel scholen denken

Gepubliceerd op 14 november 2017 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Scholen hebben meer professionele ruimte dan ze vaak denken. Dat blijkt volgens de Inspectie van het Onderwijs en het ministerie van OCW uit de handreiking Ruimte in regels.

De handreiking is bedoeld om scholen te helpen. In de uitgave staat waarover scholen zich op basis van de wet moet kunnen verantwoorden en hoeveel professionele ruimte er is om daar als school zelf vorm aan te geven.

Professionele ruimte benutten

In de publicatie wordt gerefereerd aan een uitspraak van plaatsvervangend inspecteur generaal Arnold Jonk. Hij zei in februari 2015 in het CNV Schooljournaal dat scholen alleen dingen moeten registreren waar ze wat aan hebben en alleen plannen moeten maken die ze ook echt gaan gebruiken.

Download Ruimte in regels

In het eerstvolgende nummer van magazine Naar School! van VOS/ABB, dat op 28 november verschijnt, komt een interview met voormalig directeur en huidig schoolbestuurder Gérard Zeegers. Hij heeft het boek Veranderend toezicht geschreven. Zeegers zegt onder meer dat scholen niet alles hoeven vast te leggen, als ze maar in een professioneel gesprek met de inspecteur kunnen aantonen hoe ze het onderwijs vormgeven en hoe ze hun leerlingen volgen. De eerste reacties van scholen op het nieuwe toezicht zijn positief.

Deel uw ervaringen met vernieuwde toezicht inspectie

Gepubliceerd op 14 augustus 2017 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Bent u schoolbestuurder? Zodra u ervaringen hebt met het vernieuwde toezicht van de Inspectie van het Onderwijs, willen wij dat graag van u horen!

Het vernieuwde toezicht is officieel met ingang van het nieuwe schooljaar per 1 augustus jongstleden van kracht en geldt voor alle scholen en besturen in zowel het primair als voortgezet onderwijs. Doel van de vernieuwing is scholen extra te stimuleren hun onderwijs te verbeteren. Er ligt daarbij meer nadruk op de beoordeling van de kwaliteitszorg door het bestuur.

De inspectie geeft voortaan een voldoende als het onderwijs aan de wettelijke eisen voldoet, maar een school die invulling geeft aan hogere ambities krijgt de waardering ‘goed’. Alle scholen worden minstens één keer in de vier jaar bezocht. Scholen die risico’s vertonen, krijgen vaker bezoek. In het voortgezet onderwijs toetst de inspectie specifiek op sociale veiligheid.

In onderstaande video geeft de inspectie uitleg over het vernieuwde toezicht:

Op de website van de Inspectie van het Onderwijs staat meer informatie.

Wat zijn uw ervaringen?

Wij willen op basis van uw ervaringen kijken of het inspectietoezicht naar tevredenheid functioneert en of het op bepaalde punten kan worden geoptimaliseerd. Wij zullen daarover in gesprek gaan met de inspectie en eventueel ook met de Tweede Kamer.

U kunt uw ervaringen delen met mr. Ronald Bloemers via rbloemers@vosabb.nl.

Lumpsum omhoog en vertrouw schoolbesturen!

Gepubliceerd op 30 juni 2017 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs hebben behoefte aan een verhoging van de lumpsum en aan vertrouwen van de overheid op basis van verantwoording en transparantie over eigen keuzes, besteding van middelen en bereikte doelen.

Dit komt uit een ledenraadpleging in het kader van een advies dat de Onderwijsraad opstelt over sturing op onderwijskwaliteit via bekostiging(svoorwaarden). VOS/ABB levert op basis van gesprekken met leden input voor dit nog op te stellen advies.

Download input voor advies Onderwijsraad

Vernieuwde onderzoekskaders inspectie

Gepubliceerd op 28 juni 2017 door Drs. Martin van den Bogaerdt

Minister Jet Bussemaker van OCW heeft de vernieuwde onderzoekskaders van de Inspectie van het Onderwijs naar de Tweede Kamer gestuurd.

U kunt de vernieuwde onderzoekskaders van de inspectie downloaden:

Informatie: Onderwijsjuristen, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, onderwijsjuristen@vosabb.nl

Leraren gezocht voor project kwaliteitszorg

Gepubliceerd op 19 juni 2017 door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Onderwijscoöperatie en de Inspectie van het Onderwijs zoeken leraren die zich willen inzetten voor een kwaliteitszorgproject.

Een deelproject bestaat uit het inzetten van leraren in het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs. Deze leraren worden tijdelijk toegevoegde experts. Ze zullen zich richten op vijf verschillende thema-onderzoeken.

Scholen ontvangen een vergoeding om leraren die als tijdelijk toegevoegde expert worden ingezet voor 80 uur vrij te roosteren.