Tagarchief: samenwerkingsschool

Scholenfusie sneller goedgekeurd

Gepubliceerd op door Lucy Beker

Vooruitlopend op een wetswijziging is de fusietoets per 1 augustus 2018 al sterk versoepeld. Een scholenfusie wordt sneller goedgekeurd.

De uitvoerige procedure met advisering van onafhankelijke commissie, de CFTO, is met ingang van dit schooljaar vervangen door een kortere goedkeuringsprocedure bij de minister. Voor de vorming van een samenwerkingsschool hoeft helemaal geen goedkeuring meer te worden aangevraagd.

Wetswijziging fusietoets officieel in 2020

In het regeerakkoord is vorig jaar al aangekondigd dat de fusietoets in het funderend onderwijs zou worden aangepakt: sterk versoepeld in het voortgezet onderwijs en zelfs afgeschaft in het primair onderwijs. Dit voorjaar kondigde de regering aan dat ook in het VO de fusietoets wordt afgeschaft. Hiertoe is een wijziging nodig in de Wet op het primair onderwijs (WPO), de Wet op de expertisecentra (WEC) en de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO). Deze wetswijziging zal in het najaar van 2018 worden ingediend. Het doel is dat de wetswijziging begin 2020 in werking zal treden.

Wijzigingen fusietoets per 1 augustus

Vooruitlopend op die afschaffing is de ministeriële regeling over de fusietoets aangepast per 1 augustus 2018. Deze wijzigingen houden in dat:

  • de advisering van de onafhankelijke adviescommissie CFTO bij toetsplichtige fusies niet meer nodig is;
  • de CFTO derhalve daarvoor wordt opgeheven;
  • de fusies die volgens de wet getoetst moeten worden, door OCW zelf zullen worden getoetst aan de hand van de fusie-effectrapportage. De minister kijkt dan naar twee zaken: zijn de juiste procedurele stappen doorlopen en hebben de medezeggenschapsraden instemming verleend? Indien aan beide voorwaarden is voldaan, verleent de minister goedkeuring aan de fusie;
  • het streven is dat de minister binnen vier weken na de volledige fusieaanvraag een besluit neemt.

Slechts voor intersectorale fusies met besturen uit de hogere sectoren blijft de onafhankelijke advisering bestaan. Dit gebeurt door de Commissie macrodoelmatigheid mbo of de Commissie macrodoelmatigheid hoger onderwijs.

Tot 6 augustus was het mogelijk om te reageren op de voorgestelde wetswijziging via een internetconsultatie. VOS/ABB heeft hiervan gebruikgemaakt. ‘We hebben wederom – dat doen we al sinds de invoering ervan – aangegeven dat we voorstander zijn van afschaffing van de fusietoets en we de regering hierin dus steunen’, zegt Ronald Bloemers van VOS/ABB.

VOS/ABB heeft altijd betoogd dat de fusietoets een belemmering is voor oplossingen in krimpsituaties en bovendien tot veel bureaucratie leidt. Bij de invoering was het vooral bedoeld om de schaalvergroting in het middelbaar en hoger beroepsonderwijs tegen te gaan, in de praktijk had vooral het funderend onderwijs in krimpgebieden er last van.

Wanneer is goedkeuring scholenfusie nu nog nodig?

In het speciaal onderwijs en het voortgezet onderwijs moet nog voor alle scholenfusies en bestuurlijke fusies goedkeuring worden gevraagd bij de minister, maar dat is dus een kortere procedure. In het primair onderwijs is goedkeuring van de minister nodig bij:

  • een scholenfusie waarbij het totale aantal leerlingen op de betrokken scholen minstens 500 bedraagt;
  • een bestuurlijke fusie waarbij het totale aantal scholen van de betrokken besturen minstens 10 bedraagt.

In alle sectoren geldt dat er GEEN ministeriële goedkeuring is vereist als de scholenfusie of bestuurlijke fusie noodzakelijk is voor de vorming van een samenwerkingsschool.

Meer informatie: Onderwijsjuristen VOS/ABB, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, onderwijsjuristen@vosabb.nl

U schuift onder tijdsdruk Grondwet opzij. Mag dat?

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het fusieplan in Zeeuws-Vlaanderen dat voorziet in de opheffing van het openbaar voortgezet onderwijs in dat gebied en daarmee de Grondwet opzijschuift, is volgens onderwijsminister Arie Slob onder grote tijdsdruk tot stand gekomen. Dat heeft de minister gezegd tijdens een algemeen overleg in de Tweede Kamer over de gevolgen van demografische krimp op het onderwijs.

In Zeeuws-Vlaanderen bestaat het plan om de openbare Stedelijke Scholengemeenschap De Rede en het christelijke Zeldenrust-Steelantcollege in Terneuzen samen te voegen tot een nieuwe christelijke school voor voortgezet onderwijs. In de statuten van de nieuwe organisatie staat niets vermeld dat nog verwijst naar het openbaar onderwijs.

Als de fusie volgens plan doorgaat, zou in heel Zeeuws-Vlaanderen geen openbaar voortgezet onderwijs meer zijn, terwijl in artikel 23 van de Grondwet heel duidelijk de eis van alomtegenwoordigheid van openbaar onderwijs staat vermeld. Het fusieplan is dus in strijd met de Grondwet.

VOS/ABB heeft hierover aan de bel getrokken in een brief aan de Tweede Kamer. Verschillende Kamerleden, onder wie Kirsten van den Hul van de PvdA, Roelof Bisschop van de SGP en Peter Kwint van de SP, wilden hierover opheldering van de minister. Die antwoordde dat het fusieplan onder grote tijdsdruk tot stand is gekomen.

Eppo Bruins, net als de minister van de ChristenUnie, benadrukt in reactie op het standpunt van VOS/ABB, dat de aanwezigheid van openbaar onderwijs van groot belang is voor een pluriform en divers aanbod.

De reactie van de minister doet de vraag rijzen of tijdsdruk een rechtvaardiging kan zijn om de Grondwet opzij te schuiven.

Minister en Tweede Kamer negeren Grondwet

Gepubliceerd op door Hans Teegelbeckers

Het is treurig te constateren dat de landelijke politiek geen oog heeft voor de grondwettelijke eis dat overal in Nederland openbaar onderwijs moet zijn.

De kwestie speelt nu in krimpgebied Zeeuws-Vlaanderen, waar door een voorgenomen fusie in Terneuzen het openbaar voortgezet onderwijs mogelijk verdwijnt. Het plan is om Openbare Scholengemeenschap De Rede, de enige openbare vo-school in Zeeuws-Vlaanderen, te laten opgaan in het christelijke Zeldenrust-Steelant College.

Openbaar onderwijs móet

Dat is de omgekeerde wereld: de grondwettelijke alomtegenwoordigheid van openbaar onderwijs betekent immers, kort gezegd, dat openbaar onderwijs móet en dat bijzonder onderwijs daarnaast mág.

We hebben over de kwestie in Zeeuws-Vlaanderen aan de bel getrokken bij onderwijsminister Arie Slob. De ChristenUnie-minister geeft niet thuis. Hij stelt doodleuk dat van die grondwettelijke eis kan worden afgeweken. Daarvoor is voor hem de kous af. Het is buitengewoon triest dat een minister zo met onze Grondwet omgaat.

De Eerste en Tweede Kamer hebben de afgelopen decennia vaak gedebatteerd over de noodzaak van instandhouding van het openbaar en bijzonder onderwijs, zoals bij het wetsvoorstel van de samenwerkingsschool, waarvoor de Grondwet zelfs is gewijzigd. De minister gaat in zijn retoriek volledig voorbij aan wat de beide Kamers als (grond)wetgever hierover hebben gebezigd.

Natuurlijk hebben wij deze onverkwikkelijke kwestie ook aan de orde gesteld in de Tweede Kamer, maar ook daar lijkt men zich er weinig van aan te trekken. Dat is vreemd, omdat juist de Tweede Kamer hier oog voor zou moeten hebben. Het gaat hier echt om het principe dat we in Nederland leven naar de regels die we met elkaar hebben vastgelegd. De Grondwet kun je niet zomaar opzijschuiven.

Samenwerkingsschool

Terwijl de oplossing zo simpel is: maak van de twee scholen voor voortgezet onderwijs in Terneuzen een samenwerkingsschool van zowel openbaar als bijzonder onderwijs, zoals dat ook elders in het land gebeurt. We hebben sinds 1 januari de wettelijke mogelijkheid om het zo te regelen. Dan mogen we verwachten dat de nieuwe wet in kwesties zoals in Zeeuws-Vlaanderen ook wordt benut!

Overigens is het nog geen gelopen race in Zeeuws-Vlaanderen. Minister Slob meldt dat de medezeggenschapsraden van de betrokken scholen er inmiddels mee akkoord zijn gegaan om de openbare school te laten opgaan in de christelijke buurman, maar dat is nog geenszins het geval. Bovendien moet de algemene ledenvergadering van het Zeldenrust-Steelant College zich er nog over uitspreken.

Hans Teegelbeckers, directeur VOS/ABB

Hoe denken VOS/ABB-leden over samenwerkingsscholen?

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Leden van VOS/ABB kunnen een samenvatting downloaden van de drie discussiebijeenkomsten over de samenwerkingsscholen die afgelopen najaar werden gehouden.

VOS/ABB organiseerde de bijeenkomsten om onder de leden van de vereniging te peilen hoe zij denken over samenwerkingsscholen en/of -stichtingen, waarin openbaar en bijzonder onderwijs met elkaar samengaan.

Wetgeving samenwerkingsscholen

Aanleiding voor het organiseren van de bijeenkomsten was nieuwe wetgeving die het voor openbaar en bijzonder onderwijs makkelijker maakt om samen te gaan. Alle leden van VOS/ABB waren voor de discussiebijeenkomsten uitgenodigd.

Als uw organisatie bij VOS/ABB is aangesloten, kunt u de samenvatting downloaden.

Wet samenwerkingsschool geldt per 1 januari 2018

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De ‘Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool’ treedt op 1 januari 2018 in werking, zo is afgekondigd in het Staatsblad.

Aan deze nieuwe wet ging een lang traject met veel discussie vooraf. De Tweede Kamer nam het wetsvoorstel eind vorig jaar aan, de Eerste Kamer ging er in juli jongstleden mee akkoord.

Samenwerkingsschool voor behoud goed onderwijs

VOS/ABB heeft altijd gepleit voor deze wet, omdat – met name in krimpgebieden – veel samenwerkingstrajecten lopen, waarin verbinding wordt gezocht tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. De samenwerkingsschool is vaak de enige manier om goede onderwijsvoorzieningen voor elk kind te behouden.

De nieuwe wet verruimt niet alleen de mogelijkheden om een samenwerkingsschool te starten, maar geeft ook gelijke rechten aan het bijzonder en openbaar onderwijs om zo’n school te besturen.

Nu officieel bekend is dat de wet op 1 januari aanstaande in werking treedt, kan die worden toegepast op fusies tot samenwerkingsscholen vanaf 1 augustus 2018.

Informatie: Onderwijsjuristen, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, onderwijsjuristen@vosabb.nl

Trek de portemonnee voor Zeeuws-Vlaanderen!

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De nieuwe regering moet de portemonnee trekken voor het breed gedragen plan van de Taskforce Zeeuws-Vlaanderen, zeggen VOS/ABB en de protestants-christelijke en rooms-katholieke profielorganisatie Verus tegen minister Arie Slob voor primair en voortgezet onderwijs. 

De Zeeuws-Vlaamse middelbare scholen stemmen in met de aanbeveling van de taskforce om van vier naar één schoolbestuur en van vier scholen naar drie scholen voor voortgezet onderwijs te gaan. Zij nemen daarmee samen de verantwoordelijkheid voor toekomstbestendig voortgezet onderwijs.

Openbaar onderwijs Zeeuws-Vlaanderen behouden

De aanbeveling tot fusie, zoals die in het rapport van de taskforce staat, botst echter met de grondwettelijke eis dat overal in Nederland, dus ook in Zeeuws-Vlaanderen, openbaar onderwijs moet zijn. In het rapport staat dat er één stichting voor algemeen bijzonder onderwijs moet komen. Daarmee zou het openbaar voortgezet onderwijs in Zeeuws-Vlaanderen verdwijnen.

VOS/ABB benadrukt dat een fusie tot één samenwerkingsbestuur van samenwerkingsscholen meer voor de hand ligt. Daarmee zou zowel het openbaar als bijzonder onderwijs voor Zeeuws-Vlaanderen behouden blijven. Op deze manier zou dus wel aan grondwetsartikel 23 voldaan worden en blijft het duale bestel bestaan.

Directeur Hans Teegelbeckers van VOS/ABB heeft dit toegelicht op Omroep Zeeland.

Grote leerlingendaling

Scholen in Zeeuws-Vlaanderen hebben het al jaren zwaar, omdat het aantal leerlingen sterk afneemt. Veel kinderen gaan al op jonge leeftijd naar scholen in België. Het wordt steeds lastiger om met minder kinderen voldoende onderwijs te behouden.

Als er scholen voor voortgezet onderwijs dicht moeten, dreigt de situatie dat leerlingen van 12 tot 18 jaar over grote afstanden (tot 30 kilometer) moeten gaan reizen. Dat is extra bezwaarlijk, omdat Zeeuws-Vlaanderen relatief weinig openbaar vervoer heeft.

Net als op de Wadden

VOS/ABB en Verus roepen minister Slob op het onderwijs voor deze kinderen en de scholen in Zeeuws-Vlaanderen te redden door structureel toereikende financiële middelen vrij te maken. Zoals scholen op Waddeneilanden een aparte status hebben vanwege slechte bereikbaarheid van scholen en de lage leerlingdichtheid, zou ook Zeeuws-Vlaanderen apart behandeld moeten worden.

Steun startgroepen duurzaam

Veel ouders en kinderen uit Zeeuws-Vlaanderen kiezen voor België omdat het dichtbij is en omdat kinderopvang vanaf twee-en-een-half jaar daar vrijwel gratis is. Als ouders voor hun kinderen niet voor het Zeeuws-Vlaamse basisonderwijs kiezen, heeft dit ook negatief effect op het voortgezet onderwijs in het gebied.

Om deze ontwikkeling tegen te gaan is met succes geëxperimenteerd met startgroepen in Zeeuws-Vlaanderen. Kinderen zijn al jong welkom, tegen gereduceerd tarief. Het is daarom goed dat de Taskforce adviseert structureel extra middelen vrij te maken voor startgroepen. Den Haag zou dit advies moeten overnemen.

Lees het rapport

 

Magazine Naar School! over samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het oktobernummer van magazine Naar School! van VOS/ABB gaat onder andere over de samenwerkingsschool. Andere onderwerpen die aan bod komen: de publicatie De staat van het openbaar onderwijs en diverse kortingen waarvan schoolbesturen en hun scholen gebruik kunnen maken als zij lid zijn van VOS/ABB.

Aanleiding voor het artikel over de samenwerkingsschool, is dat de Eerste Kamer vlak voor de zomervakantie de Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool goedkeurde. Eind 2016 nam de Tweede Kamer deze wet aan.

Belangrijk is dat deze wettelijke regeling is dat in samenwerkingsscholen openbaar onderwijs op basis van samenwerking met het bijzonder onderwijs behouden blijft. De nieuwe wet kan worden beschouwd als een belangrijke stap naar een moderne interpretatie van de vrijheid van onderwijs volgens artikel 23 van de Grondwet.

De samenwerkingsschool komt ook aan bod in het artikel over De staat van het onderwijs, een gezamenlijke publicatie van VOS/ABB, de Vereniging Openbaar Onderwijs en het platform CBOO. Deze publicatie is gepubliceerd op het gelijknamige gezamenlijke symposium op 13 september in Amersfoort.

Ledenvoordeel, School!Week en actieve pluriformiteit

Twee pagina’s over voordelen die verbonden zijn aan het VOS/ABB-lidmaatschap, gaan in op refurbished hardware, de antipestmethodes Kwink en KiVa en de nieuwe lesmethode Goedemorgen!. Met deze methode kunnen leraren in het voortgezet onderwijs samen met hun leerlingen ontwikkelingen in de wereld volgen en duiden.

De School!Week die VOS/ABB in maart 2018 weer organiseert, komt ook aan bod in ons blad. Doet u weer mee aan deze actie van het openbaar onderwijs?

Beleidsmedewerker Eline Bakker van VOS/ABB vertelt in het artikel Voortrekkersrol voor openbaar onderwijs hoe het openbare basisscholen met goede levensbeschouwelijke vorming en burgerschapsonderwijs hun actief-pluriforme identiteit sterker kunnen uitdragen. Ze heeft daar voor haar masterthesis onderzoek naar gedaan.

Andere onderwerpen

Andere onderwerpen die in het oktobernummer van magazine Naar School! aan bod komen:

Magazine Naar School!

Ons magazine Naar School! verschijnt vijf keer per jaar in een oplage van 3500 exemplaren. Leden van VOS/ABB krijgen het magazine gratis toegestuurd. Dit geldt voor bij VOS/ABB aangesloten besturen én hun scholen.

Bovenschoolse directies kunnen op aanvraag ook één gratis abonnement nemen. U kunt daarvoor een mailtje sturen naar welkom@vosabb.nl onder vermelding van ‘Abonnement Naar School!‘. Vermeld in uw mail uw naam of de naam van uw organisatie en het adres waarop u het magazine wilt ontvangen.

Niet-leden kunnen een abonnement op Naar School! nemen voor 29,50 euro per jaar. Ook hiervoor geldt dat u een mailtje kunt sturen naar welkom@vosabb.nl onder vermelding van ‘Abonnement Naar School!‘. Vermeld in uw mail uw naam of de naam van uw organisatie en het adres waarop u het magazine wilt ontvangen.

Hebt u ideeën voor magazine Naar School!? Mail Martin van den Bogaerdt van VOS/ABB: mvandenbogaerdt@vosabb.nl

Adverteerders kunnen contact opnemen met bureau Recent.

Verus blijft tegen ‘openbare’ samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het is jammer dat het CDA er niet in is geslaagd om de samenwerkingsschool onder openbaar bestuur tegen te houden. Dat zegt scheidend voorzitter Wim Kuiper van de christelijke profielorganisatie Verus in een interview in Trouw.

In juli stemde de Eerste Kamer in met de Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool. Deze wet maakt fusiescholen mogelijk waarin zowel openbaar als bijzonder onderwijs wordt gegeven en geeft gelijke rechten aan het bijzonder en openbaar onderwijs om zo’n school te besturen.

Aan de nieuwe wet ging een lang traject met veel discussie vooraf. De Tweede Kamer nam het wetsvoorstel eind vorig jaar al aan. VOS/ABB deed in juli nog een oproep aan de Eerste Kamer om ook akkoord te gaan, omdat – met name in krimpgebieden – veel samenwerkingstrajecten lopen waarbij verbinding wordt gezocht tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. Dit is vaak de enige manier om goede onderwijsvoorzieningen voor elk kind te behouden. De oproep van VOS/ABB had dus resultaat.

Het bezwaar vanuit christelijke hoek was dat de wet zou indruisen tegen de Grondwet. Die visie werd gedeeld door de Raad van State, maar dat was voor de Tweede en Eerste Kamer geen reden om de wet weg te stemmen. Kuiper betreurt dat, en verwijst daarbij naar het CDA dat deze wet ‘jammer genoeg niet heeft kunnen tegenhouden’.

Algemene acceptatieplicht

Kuiper is positief over het feit dat er nog steeds geen algemene acceptatieplicht in Nederland is. Daarbij verwijst hij ook naar het CDA, de partij waarvoor hij eerder wethouder was in Maastricht. ‘De afgelopen jaren heeft het CDA mede kunnen voorkomen dat bijzondere scholen een acceptatieplicht kregen opgelegd, waarbij ze iedere leerling moeten toelaten’, aldus Kuiper.

VOS/ABB vindt het niet meer van deze tijd dat het bijzonder onderwijs met de Grondwet in de hand bepaalde leerlingen kan weigeren als hun visie op het leven of die van hun ouders niet zou passen bij de godsdienstige uitgangspunten van de school. Daarom drong VOS/ABB er samen met de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) en het platform CBOO er in februari van dit jaar in een gezamenlijke brief nogmaals op aan om wetsvoorstel voor algemene acceptatieplicht in behandeling te nemen. Het PvdA-voorstel is al in 2005 ingediend en sindsdien is het een aantal keren aan de orde geweest, maar zonder resultaat.

In april verklaarde de Tweede Kamer het wetsvoorstel echter controversieel. Dit betekende dat het niet meer in de demissionaire periode van het kabinet-Rutte II kon worden behandeld. Het is de vraag wat er met het wetsvoorstel gaat gebeuren nu het ernaar uitziet dat het CDA en de ChristenUnie samen met VVD en D66 een volgend kabinet gaan vormen.

Resultaten en kernwaarden

In het interview in Trouw zegt Kuiper ook dat bijzondere scholen gemiddeld net iets betere resultaten laten zien dan openbare scholen. Uit de recente publicatie De staat van het openbaar onderwijs van VOS/ABB, VOO en platform CBOO blijkt dat Kuiper op dit punt niet helemaal gelijk heeft. Als het gaat om het welbevinden van leerlingen, blijken juist openbare scholen het net iets beter te doen.

Hij stelt ook dat ‘bijzondere scholen voor katholieken, moslims, protestanten, joden of antroposofen’ recht doen aan minderheden in de samenleving. ‘Zij mogen er zijn’, aldus Kuiper. VOS/ABB benadrukt in dit kader dat juist in het openbaar onderwijs leerlingen en personeelsleden mogen zijn wie zij zijn, op basis van de kernwaarden van het openbaar onderwijs waarin diversiteit, wederzijds respect en gelijkwaardige aandacht voor godsdienst en levensbeschouwing centraal staan.

Lees meer…

Fusietoets, toekomstbestendig aanbod, samenwerking

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Mr. Ronald Bloemers van VOS/ABB heeft drie notities geschreven over recente ontwikkelingen die het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs raken.

De notities gaan over respectievelijk de versoepeling van de fusietoets, de Wet toekomstbestendig onderwijsaanbod en de vereenvoudiging van de vorming van samenwerkingsscholen.

Als uw organisatie bij VOS/ABB is aangesloten, kunt u de notities downloaden:

Informatie: Onderwijsjuristen, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, onderwijsjuristen@vosabb.nl

 

Wet samenwerkingsschool aangenomen

Gepubliceerd op door Lucy Beker

De Eerste Kamer heeft dinsdag de Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool aangenomen. Deze maakt fusiescholen mogelijk waarin zowel openbaar als bijzonder onderwijs wordt gegeven.

Aan dit besluit ging een stevig debat vooraf waarin twee moties werden ingediend. Uiteindelijk stemden de fracties van VVD, PvdA, 50PLUS, SP, D66 en PVV voor het wetsvoorstel, terwijl de fracties van SGP, ChristenUnie, CDA, GroenLinks, PvdD en OSF tegen stemden.

SP-senator Gerkens diende een motie in waarin hij vroeg om een maatschappelijk debat over de grondwettelijke bescherming van de vrijheid van onderwijs. Een aantal tegenstemmers is van mening dat de nieuwe wet op de samenwerkingsschool mogelijk in strijd is met artikel 23 van de Grondwet. Staatssecretaris Dekker zag echter geen aanleiding voor deze discussie. De motie werd verworpen.

Een tweede motie, ingediend door senator Bruijn (VVD) haalde het wel. Deze motie wilde bevorderen dat de identiteit van de samenwerkingsschool statutair wordt vastgelegd. Dekker vond dit een ondersteuning van het wetsvoorstel.

Lang traject naar samenwerkingsschool

Aan deze nieuwe Wet vereenvoudiging samenwerkingsschool is een lang traject en veel discussie voorafgegaan. De Tweede Kamer nam het wetsvoorstel eind vorig jaar al aan. VOS/ABB deed recent nog een oproep aan de Eerste Kamer om ook akkoord te gaan, omdat – met name in krimpgebieden – veel samenwerkingstrajecten lopen waarbij verbinding wordt gezocht tussen het openbaar en bijzonder onderwijs. Dit is vaak de enige manier om goede onderwijsvoorzieningen voor elk kind te behouden, maar tot nu toe was de vorming van een formele samenwerkingsschool praktisch onmogelijk. De nieuwe wet verruimt niet alleen de mogelijkheden om een samenwerkingsschool te starten, maar geeft ook gelijke rechten aan het bijzonder en openbaar onderwijs om zo’n school te besturen.

 

 

 

Positief advies over wetsvoorstel samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

VOS/ABB heeft de Eerste Kamer positief geadviseerd over de Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool. Op dinsdag 11 juli debatteert de Eerste Kamer over deze voorgestelde wet.

VOS/ABB is als belangenbehartiger voor het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs nadrukkelijk betrokken bij veel samenwerkingstrajecten, waarbij verbinding wordt gezocht tussen het openbaar en bijzonder onderwijs.

Er worden op die manier onderwijsvoorzieningen gecreëerd waar iedereen terechtkan: van en voor iedereen en met en door de directe belanghebbenden. ‘Dit wetsvoorstel bevordert dat en geeft het de wettelijke regeling die het verdient!’, zo staat in een brief van VOS/ABB aan de Eerste Kamer.

Lees de brief.

Samenwerkingsscholen: Onderwijsraad leeft in verleden

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het negatieve advies van de Onderwijsraad over de instandhouding van samenwerkingsscholen door stichtingen voor openbaar onderwijs is gebaseerd op achterhaalde omstandigheden van vijftien jaar geleden. Daarom neemt de regering het niet over, meldt staatssecretaris Sander Dekker van OCW.

De Onderwijsraad stelde zich op het standpunt dat stichtingen voor openbaar onderwijs geen samenwerkingsscholen in stand kunnen houden, omdat dat buiten de constitutionele kaders zou zijn. Dekker meldt de Eerste Kamer in een nadere memorie van toelichting over de vereenvoudiging van de vorming van samenwerkingsscholen, dat de argumentatie van de Onderwijsraad is achterhaald.

Er hebben zich volgens hem ontwikkelingen voorgedaan die de verschillen tussen openbaar en bijzonder onderwijs hebben verkleind. Hij noemt als voorbeelden dat het meeste openbaar onderwijs tegenwoordig bestuurlijk is verzelfstandigd en dat de verschillen tussen ambtenaren (openbaar onderwijs) en werknemers (bijzonder onderwijs) aanzienlijk zijn verkleind.

De staatssecretaris stelt dat hij de overeenkomsten en mogelijkheden wil benadrukken. ‘De kern van het duale systeem is immers dat aan zowel openbaar als bijzonder onderwijs zo goed mogelijk recht wordt gedaan. De regering is van oordeel dat door haar gekozen vormgeving van de samenwerkingsschool op schoolniveau (in plaats van op bestuursniveau) ertoe leidt dat het ook mogelijk is dat een samenwerkingsschool door een stichting voor openbaar onderwijs in stand wordt gehouden.’

De uitleg van de staatssecretaris volgt op vragen van de ChristenUnie.

Lees meer…

‘Raad van State te strikt over samenwerkingsschool’

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Raad van State hanteert de grondwettelijke bepalingen rond de opheffingsnormen zo strikt, dat het vrijwel onmogelijk is een samenwerkingsschool tot stand te brengen. Staatssecretaris Sander Dekker van OCW kiest daarom voor een ruimere interpretatie, meldt hij in een memorie van antwoord.

De wetgever heeft het mogelijk gemaakt dat een samenwerkingsschool van openbaar en bijzonder onderwijs kan worden gevormd. Voorwaarde is wel dat een bestuur kan aantonen dat de terugloop van het aantal leerlingen dusdanig is dat een school zou moeten sluiten. Het uitgangspunt is dat de samenwerkingsschool een uitzondering zou moeten blijven.

Samenwerkingsschool = uitzondering

De Raad van State koos in een advies voor de vereenvoudiging van de vorming van samenwerkingsscholen voor een termijn van zes jaar waarop de prognose van het aantal leerlingen betrekking moet hebben. De gedachte hierachter is dat hiermee kan worden voorkomen dat een samenwerkingsschool te vroeg van start kan gaan.

Staatssecretaris Dekker vindt dit een te strikte interpretatie, zo meldt hij in de memorie van antwoord, en kiest daarom voor een variant die meer ruimte biedt. ‘Schoolbesturen moeten nog steeds aantonen dat sprake is van geleidelijke terugloop van leerlingaantallen (…). Dat gebeurt echter niet aan de hand van een leerlingprognose over zes jaar, maar door een gerealiseerd aantal leerlingen één of twee schooljaren voorafgaand aan de beoogde fusiedatum.’

Wet moet wel functioneel zijn!

Hij verdedigt zijn keuze door op te merken dat de wet niet is bedoeld om er in de praktijk niets mee te kunnen. ‘Het wetsvoorstel beoogt de totstandkoming van de samenwerkingsschool te versoepelen zodanig dat de samenwerkingsschool uiteraard wel een uitzonderingsvariant (…) zal blijven, maar ook weer niet zo’n uitzondering dat het geen optie is voor scholen waarvoor de samenwerkingsschool de continuïteit van het openbaar dan wel het bijzonder onderwijs in een regio kan waarborgen.’

Lees meer…

‘Openbare samenwerkingsschool ongrondwettelijk’

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Een samenwerkingsschool van openbaar en bijzonder onderwijs onder openbaar bestuur is in strijd met de Grondwet, ook als deze constructie wordt aangevuld met een identiteitscommissie en geschillenregeling. Dat staat in een advies van de Raad van State aan de Eerste Kamer.

De regering stelt dat in een samenwerkingsschool met een identiteitscommissie aangevuld met een geschillencommissie de samenwerking van openbaar en bijzonder onderwijs min of meer gelijkwaardig is. De Raad van State merkt echter op dat de gekozen constructie in strijd is met de Grondwet.

‘Een identiteitscommissie op schoolniveau kan er niet aan afdoen dat het laatste woord bij een conflict over het openbare karakter of de bijzondere identiteit van de school, bij het bevoegd gezag ligt. Een geschillenregeling maakt dat niet anders. Ook in dat geval blijft het bestuur van de school bij onderwerpen als richting en identiteit van de school, bij uitstek verantwoordelijk voor het realiseren van de statutaire doelstelling.’

De Raad van State stelt dat  een samenwerkingsschool onder overheidsbestuur ‘grondwettelijk ontoelaatbaar’ is, ook als er een identiteitscommissie wordt ingesteld en er een geschillenregeling komt. ‘Dat gegeven, gevoegd bij het feit dat de overheid zich als bevoegd gezag van de samenwerkingsschool niet kan binden aan het bijzonder onderwijs zonder in strijd te komen met het neutraliteitsvereiste en het vereiste van algemene benoembaarheid van het personeel, sluit een samenwerkingsschool waarvan het bestuur onder overwegende overheidsinvloed staat, grondwettelijk uit’, zo staat in het advies.

Lees het volledige advies

Het negatieve advies van de Raad van State is voor VOS/ABB geen verrassing, omdat de inhoud aansluit bij een eerder advies waarin de raad ook negatief oordeelde over de vorming van samenwerkingsscholen.

Samenwerking noodzakelijk!

Het voornamelijk bezwaar dat VOS/ABB ziet is dat het tegenhouden van de versoepeling van de regels rond de samenwerkingsscholen vooral de in krimpgebieden noodzakelijke samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs in de weg zit. Dit zorgt ervoor dat het aantal informele samenwerkingsvormen zal blijven toenemen, wat leidt tot een uitholling van grondwetsartikel 23 over de vrijheid van onderwijs.

Als de door de Tweede Kamer aangenomen Wet samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool ook door de Eerste Kamer komt, kan met artikel 23 in het achterhoofd worden gehandeld om ook in krimpgebieden goed onderwijs te behouden.

Informatie: Ronald Bloemers, 06-51914694, rbloemers@vosabb.nl

Eerste Kamer vertraagt proces samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Tweede Kamer is vorige maand akkoord gegaan met het wetsvoorstel voor de samenwerkingsschool, maar de Eerste Kamer wacht nog met het in behandeling nemen van dit voorstel van staatssecretaris Sander Dekker van OCW. De Senaat wil eerst meer informatie van de Raad van State.

De vertraging in het politieke proces betekent dat scholen in krimpgebieden die met elkaar willen samenwerken langer moeten wachten totdat de mogelijkheden daartoe wettelijk zijn vastgelegd.

VOS/ABB betreurt de vertraging, omdat de noodzaak tot samenwerking groot is om in krimpgebieden overal een goed aanbod van onderwijs overeind te houden. Omdat samenwerking door de huidige wet- en regelgeving wordt belemmerd, kiezen schoolbesturen nu vaak voor de informele samenwerkingsschool.

Vrees uit christelijke hoek van samenwerkingsschool

Vlak voor de kerstvakantie stemde een duidelijke meerderheid in de Tweede Kamer in met het wetsvoorstel van Dekker, maar de christelijke fracties stemden tegen. Zij vrezen voor een aantasting van de positie van het bijzonder onderwijs. De kritiek uit christelijke hoek concentreert zich op artikel 23 van de Grondwet over de vrijheid van onderwijs.

De Raad van State adviseerde kritisch over het wetsvoorstel, omdat het tegen de Grondwet zou indruisen, maar dat weerhield de Tweede Kamer er niet van om ermee in te stemmen.

Wetsvoorstel samenwerkingsschool door Tweede Kamer

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De Tweede Kamer is akkoord met het wetsvoorstel van staatssecretaris Sander Dekker van OCW om de vorming van de samenwerkingsschool te vergemakkelijken.

Een duidelijke meerderheid in de Tweede Kamer stemde voor het wetsvoorstel van Dekker, maar de christelijke fracties stemden tegen. Zij vrezen voor een aantasting van de positie van het bijzonder onderwijs.

Identiteitscommissie

Een aantal amendementen op het wetsvoorstel werd verworpen. Zo wilde Michel Rog van het CDA dat de verplichte identiteitscommissie zou worden geschrapt, omdat die plicht tegen de grondwettelijke vrijheid van onderwijs zou indruisen. Sander Dekker zei tijdens de verdediging van zijn wetsvoorstel dat die commissie nou juist ‘het hart en het geweten’ van de formele samenwerkingsschool wordt.

SGP’er Roelof Bisschop had een amendement tegen de overheersende invloed van de identiteitscommissie ingediend en ook dat werd verworpen.

Openbaar schoolbestuur

Rog wilde met nog een ander amendement, dat het evenmin haalde, voorkomen dat de samenwerkingsschool onder een openbaar schoolbestuur kan komen te vallen. Het zou volgens hem niet stroken met grondwetsartikel 23 over de vrijheid van onderwijs, omdat de overheid, zo stelde Rog, dan verantwoordelijkheid zou krijgen over godsdienstig en levensbeschouwelijk onderwijs.

De amendementen uit christelijke hoek moeten worden gezien in het licht van het bijzonder onderwijs. De christelijke fracties in de Kamer, ook die van de ChristenUnie, vrezen dat de formele samenwerkingsschool zoals Sander Dekker die voor zich ziet, de positie van het bijzonder onderwijs wordt aangetast.

Acceptatieplicht

Een amendement van SP’er Jasper van Dijk om algemene acceptatieplicht te koppelen aan de formele samenwerkingsschool, haalde het wel. Dit betekent dat de samenwerkingsschool geen leerlingen zou mogen weigeren, zoals het bijzonder onderwijs met de wet in de hand nu nog wel kan.

Ook een gewijzigd amendement van Loes Ypma van de PvdA werd aangenomen. Dit amendement beoogt dat godsdienstig en humanistisch vormingsonderwijs (g/hvo) mogelijk worden in de samenwerkingsschool, ook als deze school formeel geen openbare school is. Dit amendement werd gewijzigd in verband met het initiatiefwetsvoorstel van onder anderen Ypma voor structurele financiering van g/hvo.

Lees meer…

Christelijke fracties vrezen plan samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De christelijke fracties in de Tweede Kamer blijven tegen het wetsvoorstel van staatssecretaris Sander Dekker van OCW om de vorming van de samenwerkingsschool te vergemakkelijken. Dat bleek dinsdag tijdens een debat waarin Dekker zijn plan verdedigde.

De Kamerleden Michel Rog van het CDA en Roelof Bisschop van SGP vinden dat het wetsvoorstel fusies tussen openbare en bijzondere scholen te gemakkelijk maakt. Zij stellen dat het tegen de Grondwet indruist, omdat de overheid zeggenschap over het bijzonder onderwijs zou krijgen. Dekker ontkent dat. Hij wijst op de identiteitscommissie, die, zoals hij het uitdrukte, ‘het hart en het geweten’ van de formele samenwerkingsschool wordt.

Algemene benoembaarheid in samenwerkingsschool

Eppo Bruins van de ChristenUnie vindt dat het wetsvoorstel van Dekker te veel naar algemene benoembaarheid neigt. Volgens hem moet een samenwerkingsschool, net zoals de bijzondere school dat nu met de wet in de hand kan, de mogelijkheid hebben om personeelsleden te weigeren als die niet bij bepaalde religieuze uitgangspunten zouden passen.

Niet-christelijke fractie zijn juist voorstander van het plan van Dekker. Loes Ypma van de PvdA is er erg blij mee. Door de al bestaande informele samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs te formaliseren, wordt het met name in gebieden met demografische krimp en dalende leerlingenaantallen volgens haar eenvoudiger een krachtige dorpsschool open te houden.

Samenwerkingsschool derde variant

Paul van Meenen van D66 en Jasper van Dijk van de SP gaat het wetsvoorstel van de staatssecretaris niet ver genoeg. Zij willen dat de samenwerkingsschool een derde variant wordt, naast het openbaar en bijzonder onderwijs.

De Tweede Kamer sprak op 14 december ook over het wetsvoorstel. De christelijke fracties lieten toen ook al blijken ertegen te zijn. Op donderdag 22 december wordt erover gestemd.

Christelijke partijen dwarsbomen samenwerkingsschool

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De christelijke fracties van CDA, ChristenUnie en SGP in de Tweede Kamer blijven praktische en werkbare mogelijkheden dwarsbomen om met name in krimpgebieden de formele samenwerkingsschool van de grond te tillen. Dat bleek woensdagavond tijdens een plenaire behandeling van het wetsvoorstel Samen sterker door vereenvoudiging samenwerkingsschool.

De onderwijswoordvoerders van de christelijke fracties gaven tijdens de plenaire behandeling te kennen dat het wetsvoorstel geen recht zou doen aan het duale bestel van openbaar en bijzonder onderwijs. De samenwerkingsschool moet een uitzondering blijven, vinden zij. Ze zien zich in hun standpunt gesteund door het negatieve advies van het Nederlands Centrum voor Onderwijsrecht (NCOR), kritiek van de Onderwijsraad en de kritische Raad van State.

Identiteitscommissie

CDA-Kamerlid Michel Rog zei dat hij graag wil meedenken over een oplossing voor krimpregio’s, maar niet op de manier zoals die in het wetsvoorstel van staatssecretaris Sander Dekker van OCW is verwoord. Net als Eppo Bruins van de ChristenUnie vindt Rog dat een identiteitscommissie onvoldoende recht doet aan de identiteit van het bijzonder onderwijs binnen de samenwerkingsschool.

Zij benadrukten dat de bijzondere identiteit moet worden vormgegeven door ouders en leraren. Dat maakte een kritische reactie los van PvdA-Kamerlid Loes Ypma, omdat dit nu juist de essentie is van de voorgestelde identiteitscommissies.

Een ander punt van de christelijke fracties was dat een samenwerkingsschool niet onder een openbaar schoolbestuur zou mogen vallen, omdat ze bang zijn voor invloed van de overheid op de identiteit van het bijzonder onderwijs. Bruins van de CU pleitte ervoor om de samenwerkingsschool altijd onder een bijzonder schoolbestuur te laten ressorteren.

De SGP’er Roelof Bisschop zei dat het instellen van een identiteitscommissie een inbreuk is op de autonomie van het schoolbestuur.

Algemene toegankelijkheid

Jasper van Dijk van de SP liet duidelijk blijken voorstander te zijn van het wetsvoorstel. Hij riep Ypma op het PvdA-wetsvoorstel voor acceptatieplicht nu eindelijk eens in te dienen. Dat voorstel ligt al jarenlang op de PvdA-plank te verstoffen.

Het wetsvoorstel voor acceptatieplicht zou ervoor kunnen zorgen dat geen enkele leerling meer geweigerd kan worden op basis van de grondslag van de school, zoals het bijzonder onderwijs dat nu nog wel kan doen. Van Dijk wil de algemene toegankelijkheid snel geregeld hebben voor de samenwerkingsschool.

Paul van Meenen van D66 ziet in tegenstelling tot de christelijke partijen niet de noodzaak dat de samenwerkingsscholen een uitzondering zouden moeten blijven. Hij vindt dat ze altijd mogelijk moeten zijn en wil daarom af van de opheffingsnormen die hiervoor van kracht zijn. Van Meenen wil dat ook het stichten van samenwerkingsscholen mogelijk wordt.

VVD-Kamerlid is ook voorstander. Zij gaf in het overleg aan dat met name in krimpregio’s de keuzemogelijkheden verschralen, waardoor het op steeds meer plaatsen niet meer mogelijk is openbare én christelijke scholen open te houden. Harm Beertema van de PVV noemde samenwerkingsschool een ‘polderoplossing waarmee we blij mogen zijn’.

Duale bestel

Adviseur Ronald Bloemers van VOS/ABB, die de plenaire behandeling woensdagavond heeft gevolgd, merkt op dat de christelijke partijen met hun standpunten strikt blijven vasthouden aan het bestaande duale bestel. ‘Ze stellen weliswaar dat ze graag kijken naar oplossingen voor krimpregio’s, maar de facto staan ze niet open voor een daadwerkelijke versoepeling van de regels’, aldus Bloemers.

De andere partijen erkennen de roep van het onderwijsveld in met name krimpregio’s dat er praktische en werkbare oplossingen nodig zijn met eerbied voor ieders grondslag. Bloemers: ‘De samenwerkingsschool zoals die in het wetsvoorstel in verwoord, is een bruikbare variant. De openbare en bijzondere identiteit worden er op passende wijze onderhouden.’

Bloemers noemt het frappant dat de informele samenwerkingsscholen, waarvan er al veel zijn, door de christelijke partijen worden gedoogd, maar dat deze partijen de wettelijke formalisering ervan dwarsbomen. ‘Je zou kunnen stellen dat ze in hun Haagse stolp stug het duale bestel blijven verdedigen, terwijl in de praktijk de samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs allang bestaat en op steeds meer plaatsen wordt gerealiseerd.’

Pilotscholen gezocht voor lesmateriaal levensbeschouwing

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Het Centrum voor Levensbeschouwing zoekt (samenwerkings)scholen die willen meedoen aan een pilot met lesmateriaal voor levensbeschouwelijk onderwijs.

Het gaat om lesmateriaal voor basisscholen dat enerzijds open en breed is en anderzijds bijzondere aandacht heeft voor de christelijke verhalen en traditie. In de pilot worden de methodes Kleur op school en IKOS Onderwijs gecombineerd.

Gratis lesmateriaal levensbeschouwing

Scholen die meedoen aan de pilot krijgen het benodigde lesmateriaal gratis in ruil voor een bijdrage aan de evaluatie (zowel digitaal als twee keer per jaar mondeling).

U kunt meer lezen in de brochure Van samenwerken naar samenleven.

Informatie: Jik van de Laan, Centrum voor Levensbeschouwing, 058-2441894, j.v.d.laan@centrumvoorlevensbeschouwing.nl of Tamar Kopmels, Levensbeschouwelijke Educatie, info@levensbeschouwelijke-educatie.nl, 06-36047765.

Dekker stelt besluit over bestuurlijke fusie uit

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Staatssecretaris Sander Dekker van OCW stelt het besluit over een bestuurlijke fusie uit. Het gaat om de voorgenomen fusie van de Groningse Stichting Westerwijs voor openbaar primair onderwijs en de Stichting Penta Primair. VOS/ABB en de christelijke profielorganisatie Verus begeleiden het fusieproces van deze twee stichtingen.

Dekker licht het uitstel toe in een brief aan de Tweede Kamer. In die brief schrijft hij dat de Commissie Fusietoets in het Onderwijs (CFTO) de voorgestelde bestuurlijke fusie heeft afgewezen, omdat die niet voldoet aan artikel 64c, tweede lid, van de Wet op het primair onderwijs (WPO). Daarin staat dat dat een fusie alleen mag als daarmee wordt voorkomen dat een school wordt gesloten of geen bekostiging meer krijgt.

Bestuurlijke fusie vereenvoudigd

In het wetsvoorstel Samen sterker door vereenvoudiging van de samenwerkingsschool, dat nu in de Tweede Kamer ligt, staat dat het bewuste artikel kan worden geschrapt. Dekker schrijft dat hij niet nu al kan doen alsof artikel 64 c, tweede lid, WPO niet meer bestaat. Daarom kan hij nog geen goedkeuring geven aan de voorgestelde fusie.

Met de twee schoolbesturen is afgesproken dat een besluit over de voorgestelde fusie wordt uitgesteld. De staatssecretaris zegt voornemens te zijn om positief te besluiten over de fusie op het moment dat vaststaat dat genoemd wetsartikel vervalt.

VOS/ABB en de christelijke profielorganisatie Verus begeleiden het fusieproces van de twee stichtingen voor openbaar respectievelijk christelijk primair onderwijs. Senior-beleidsmedewerker Ron van der Raaij van VOS/ABB is de projectleider.

Samenwerkingsschool onder openbaar onderwijs

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

Ook een stichting voor openbaar onderwijs kan een samenwerkingsschool in stand houden. Dat staat in het wetsvoorstel  Samen sterker dat staatssecretaris Sander Dekker van OCW naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Dekker meldt dat het wetsvoorstel bedoeld is om het voor openbare en bijzondere scholen gemakkelijker te maken om te fuseren als ze te klein dreigen te worden om voort te bestaan. Dit zal vooral voorkomen in krimpgebieden.

Pragmatische oplossing

Dekker spreekt van een pragmatische oplossing. ‘We kunnen heel principieel onze poot stijf houden, maar daar zijn ouders en leerlingen de dupe van. Het is beter om voor een praktische oplossing te kiezen en het voor scholen van verschillende pluimage makkelijker te maken om te fuseren’, aldus de staatssecretaris.

Volgens Dekker zien scholen en ouders de samenwerkingsschool als een goede oplossing als een school anders dreigt te verdwijnen. De regels zijn tot nu toe echter zo rigide dat er de afgelopen jaren geen enkele nieuwe samenwerkingsschool is ontstaan, ondanks een eerdere wijziging van de Grondwet. ‘Daarmee doen we leerlingen, ouders, leraren, scholen en andere betrokkenen echt tekort’, zegt Dekker.

Samenwerkingsschool onder openbaar schoolbestuur

Het wetsvoorstel regelt onder andere dat ook een stichting voor openbaar onderwijs een samenwerkingsschool in stand kan houden. Op dit moment is dat wettelijk nog niet mogelijk, waardoor de positie van het openbaar onderwijs minder sterk is dan die van het bijzonder onderwijs. VOS/ABB heeft er altijd op aangedrongen om daar verandering in te brengen en dat lijkt nu dus te lukken.

‘In de toekomst kan openbaar onderwijs het bijzonder onderwijs dus de helpende hand bieden. Een kleine christelijke school kan worden overgedragen aan een stichting voor openbaar onderwijs en toch vrij zijn om christelijk onderwijs aan te blijven bieden’, zo legt de staatssecretaris uit.

Hij benadrukt dat de vorming van samenwerkingsscholen een uitzondering blijft. ‘Dit soort scholen kan alleen ontstaan door een fusie. Ook mag een school niet te groot zijn, waardoor het vooral een oplossing is in krimpgebieden.’

Lees meer…

Informatie: Helpdesk, 0348-405250 van 08.30 tot 12.30 uur, helpdesk@vosabb.nl

Speerpunten voor verkiezingen 2017

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

VOS/ABB heeft voor de landelijke verkiezingen in 2017 zeven speerpunten geformuleerd. Ze staan in het teken van het cruciale belang van openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs.

  1. Aanpak van kansenongelijkheid door uit te gaan van pluriformiteit.
  2. Aanpak van krimp over de denominatieve grenzen heen.
  3. Kinder- en mensenrechten als kapstok voor burgerschapsvorming.
  4. Herijking basiselementen om bekostiging toereikend te maken.
  5. Afschaffen religieus leerlingenvervoer, omdat dat segregerende werking heeft.
  6. Wetsvoorstel Meer ruimte voor nieuwe scholen op basis van daadwerkelijk richtingvrije planning.
  7. Wetsvoorstel samenwerkingsschool vereist versneld traject.

Lees meer…

Onderwijs baalt van uitstel krimpmaatregelen

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

De PO-Raad en VO-raad slaan alarm over ‘het voortdurend uitstellen van het omzetten van beleidsvoornemens in concrete maatregelen tegen krimp in het onderwijs’.

De sectorraden hebben hierover een brief gestuurd aan de Tweede Kamer. Die brief staat in het teken van het overleg over de initiatiefnota over krimp in het voortgezet onderwijs, de evaluatie van de Wet fusietoets en de voortgangsrapportage over de uitvoering van krimpmaatregelen.

De raden signaleren dat door het uitstel van het omzetten van beleidsvoornemens in concrete maatregelen noodzakelijke samenwerking in het funderend onderwijs niet tot stand kan komen. ‘Dit betekent dat scholen of schoolsoorten tamelijk willekeurig uit sommige regio’s (dreigen te) verdwijnen, de kwaliteit van het onderwijs niet meer gewaarborgd kan worden en er voor leerlingen (te) grote reisafstanden (dreigen te) ontstaan.’

De urgentie van de krimpproblematiek laat volgens de sectorraden niet toe ‘dat kostbare tijd verspild wordt met langdurige aanpassingstrajecten’. Het gaat daarbij onder andere om het versoepelen van regelgeving rond samenwerkingsscholen.

Wetswijzigingen op komst vanwege krimp

Gepubliceerd op door Lucy Beker

Staatssecretaris Dekker bereidt wetsvoorstellen voor om het onderwijsaanbod in krimpregio’s toekomstbestendig te maken.

In zijn recente voortgangsrapportage aan de Tweede Kamer geeft hij aan dat er meer ruimte moet komen voor maatwerkoplossingen, zoals verplaatsing van een basisschool of het veranderen van de denominatie van een school. Ook moet het makkelijker worden om een samenwerkingsschool te vormen. De  in 2010 ingevoerde fusietoets, die nu vaak als een belemmering wordt ervaren bij de samenwerking in krimpregio’s, wil hij aanpassen.

VOS/ABB is positief over de aanpak van de staatssecretaris. Eerder heeft hij al een accountteam leerlingendaling ingesteld, dat goed werk verricht. De wetswijzigingen die hij nu voorstelt zijn van belang voor het onderwijs in krimpregio’s, maar het zou nog beter zijn als dit versneld wordt ingevoerd, want de krimp gaat snel – sneller dan een wetswijziging. Vooral basisscholen hebben bijna overal in het land al te kampen met dalende leerlingaantallen. Overal wordt al samenwerking gezocht, maar deze kan nog niet geformaliseerd worden vanwege de huidige wettelijke belemmeringen voor een samenwerkingsschool en een samenwerkingsbestuur.

Wat de fusietoets betreft pleit VOS/ABB ervoor deze niet alleen te versoepelen maar helemaal af te schaffen. Dat is nog een stapje verder dan het voorstel van VVD-Tweede Kamerlid Straus, die eind juni een initiatiefnota naar de Kamer stuurde met de titel ‘Krimp in het voortgezet onderwijs, van kramp naar kans’. Zij stelt daarin onder meer voor de fusietoets in krimpregio’s helemaal te laten vervallen. De staatssecretaris moet nog reageren op de iniatiefnota van Straus.

Openbaar onderwijs
De staatssecretaris meldt in zijn brief dat het openbaar onderwijs meer kleine scholen heeft en dat er daarom extra aandacht nodig is voor de positie van het openbaar onderwijs. VOS/ABB wijst erop dat veel voorgestelde wetswijzigingen vooral ruimtegevend zijn voor het bijzonder onderwijs, zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid van een nevenvestiging van een andere denominatie en de richtingvrije planning. Het openbaar onderwijs kan er daardoor juist nadeel van ondervinden. De alomtegenwoordigheid van openbaar onderwijs, zoals dat staat in de Grondwet, mag niet in het geding komen.

De eerste wetsvoorstellen worden dit najaar nog verwacht, maar een heleboel aanpassingen zullen pas na 1 januari 2017 mogelijk zijn.

Krimpend Groningen hekelt traagheid en conservatisme

Gepubliceerd op door Drs. Martin van den Bogaerdt

‘Als wij op landelijke regelgeving moeten wachten, hadden we al meerdere van onze scholen kunnen sluiten.’ Dat is de reactie van bestuurder Johan Heddema van de protestants-christelijke stichting Penta Primair op het recente advies van de Onderwijsraad dat samenwerkingsscholen een grondwettelijke uitzondering zouden moeten blijven.

Penta Primair heeft in totaal 22 scholen in het Groningse Westerkwartier en het aangrenzende Drentse Noordenveld. Het protestants-christelijke schoolbestuur werkt samen met het openbare schoolbestuur Westerwijs, dat 17 scholen heeft in de regio ten westen van de stad Groningen.

De twee besturen willen graag fuseren. Magazine School! van VOS/ABB en de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) heeft daar in december 2014 aandacht aan besteed met het artikel Samenwerking op basis van diversiteit.

Volwaardig onderwijsaanbod
In het Dagblad van het Noorden is Heddema kritisch over het advies van de Onderwijsraad, waarin staat dat samenwerkingsscholen, waarin openbaar en bijzonder onderwijs samengaan, een grondwettelijke uitzondering moeten blijven. Heddema benadrukt dat ouders in dorpen graag willen dat twee kleine basisscholen fuseren tot een samenwerkingsschool om zo een volwaardig onderwijsaanbod te behouden.

In het onderling uitruilen van basisscholen – het ene dorp een openbare, het andere een bijzondere school -, zoals de Onderwijsraad adviseert, ziet hij niets. ‘Er is echt geen enkele ouder die dat wil’, aldus Heddema in het Dagblad van het Noorden.

Mijlenver
VOS/ABB en VOO concluderen op basis van het conservatieve advies van de Onderwijsraad, dat deze Haagse raad mijlenver afstaat van de realiteit in krimpgebieden. Lees het commentaar van de directeuren Ritske van der Veen van VOS/ABB en Rein van Dijk van VOO.